tag:blogger.com,1999:blog-207422972024-03-07T12:24:09.785-08:00immanuel mifsud Il-Blobb tas-Sibt FilgħaxijaIS-SIBT FILGĦAXIJA JIBDA T-TNEJN FILGĦODU U JISPIĊĊA L-ĦADD BILLEJLUnknownnoreply@blogger.comBlogger43125tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-10974078664078159422007-05-26T06:57:00.000-07:002007-05-26T06:58:52.894-07:00Għal darb'oħra<a href="http://www.blobb.wordpress.com"><span style="font-size:180%;"><span style="font-weight: bold;">ĠARREJNA!</span></span></a>Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-59448603858980626712007-05-12T06:13:00.000-07:002007-05-12T07:02:33.549-07:00Push the Button<span style="font-weight: bold;">Ħarabank</span><br /><br />Lanqas jitwemmnu l-affarijiet li jidhru fuq it-televixin nazzjonali. Il-bassezzi li waqa' fihom, permezz ta' programmi bħal Xarabank, ifakkruk biss f'meta l-istess stazzjon kien qam filgħodu kmieni jdoqq "Run, Rabbit, Run" biex izik lil Fenech Adami li kien għadu kif tilef elezzjoni ġenerali b'maġġoranza ta' 51% tal-voti. Dakinhar ħafna nies qarrsu wiċċhom għall-"bad taste" fix-xandiriet; illum, anki jekk mhux l-istess livell ta' bassezzi, għandna sitwazzjoni fejn l-aktar programm redikolu li jxandar it-TVM huwa l-aktar programm segwit. U dan, naħseb jien, jikxef sintomi strambi fil-poplu li daħal fl-Ewropa li għadu mhux ċert jappartjenix għaliha.<br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;">Live minn Ħal Qormi u Ħelsinki</span><br /><br />Mela kien hemm kantanta minn Ħal Qormi li marret tkanta Ħelsinki. Kellha kanzunetta li ħafna qalu li kienet sabiħa, oħrajn qalu li kienet hekk u hekk u xi wħud qalu li kienet kerha. Issa din il-kantanta ħadmet ħafna biex il-pajjiż li rrappreżentat (il-pajjiż li investa fiha eluf ta' liri biex tkun tista' tmur tkanta Ħelsinki) jgħaddi mis-semi-finali, imma din il-missjoni falliet. Naħseb li din hi xiħaġa minn ewl id-dinja: jekk qiegħed tikkompeti tista' tirbaħ, tista' titlef. Kollox sew, kien hemm ħafna li ħassewhom iddiżappuntati għax ippretendew (bħalma jagħmlu kull santissma sena) li l-kanzunetta Maltija (kantata bl-Ingliż) kellha mhux biss tgħaddi għall-finali, imma kellha tirbaħ l-istess finali wkoll. Kollox sew, hija xiħaġa naturali li jekk ikollok fiduċja fik innifsek, li jekk tgħożż daqstant il-kultura ta' pajjiżek, li jekk tħobb daqstant lil pajjiżek, tħossok iddiżappuntat. Imma dak li deher fuq il-programm Xarabank l-għada ta' din it-telfa, kien taħlita ta' isteriżmu patetiku ma' dak grottesk li fakkar li xi wħud li l-parrokkjaliżmu għadu verita' sagrosanta f'Malta. Sa s-Sindku ta' Ħal Qormi mar iċapċap mat-temp tal-banda ddoqq id-diska t-telliefa. Is-Sindku! U m'għandniex xi ngħidu kien hemm ukoll il-kandidati prospettivi: anzi, kienu fuq quddiem nett.<br /><br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;">Xi ntqal, x'ma ntqalx</span><br /><br />Intqal li kien hemm blockvote mill-pajjiżi "tal-lvant", għax dawn pajjiżi ġirien. Sirt naf li s-Slovenja u t-Turkija huma ġirien. Ara r-Repubblika Ċeka, miskina, dik m'għandhiex ġirien u għax m'għandhiex ġirien il-kanzunetta tagħha ma għaddietx għall-finali lanqas.<br /><br />Ma ntqalx, pereżempju, li jeżisti fenomenu soċjali li jiddetta l-prossimita' kulturali. Li pajjiż "tal-lvant" se jħossu aktar kulturalment viċin ta' pajjiż ieħor "tal-lvant", u li l-idjoma mużikali ta' pajjiż "tal-lvant" se tinftiehem u tiġi apprezzata minn pajjiż ieħor "tal-lvant" aktar minn idjoma "oħra". Il-kanzunetta Maltija, forsi, kienet tieħu ħafna aktar voti kieku ċ-Ċina kienet qiegħda tikkompeti. Min jaf?<br /><br />Intqal li "dawn ma jniżżluniex lilna l-Maltin." Jekk "dawn" huma l-istess Ewropej "tal-Lvant", allura forsi jkun xokk akbar jekk wieħed jikkonsidra li ħafna minn dawn l-Ewropej "tal-Lvant" mhux żgur jafu fejn tiġi Malta, aħseb u ara kemm "ma jniżżluniex". Bħas-soltu, il-messaġġ ewlieni li ħareġ f'Xarabank - il-programm li suppost jeduka lill-poplu b'mod demokratiku, kien li Malta hija ċ-ċentru ta' l-Ewropa u allura hemm min jgħir għalina.<br /><br />Il-blockvote. Ejja nassumu li verament kien hemm blockvote... biex għandna nitkażaw, meta l-votazzjonijiet kollha fil-festivals tal-kanzunetta Maltija għall-Ewropa kienu blockvote tant ovvju? Jew issa s-sistema tal-votazzjoni - issa - m'għadhiex tajba?<br /><br />Intqal ukoll li Malta - MALTA - <a href="http://www.maltamedia.com/artman2/publish/music/article_1816.shtml">qamet maħsuda l-għada tas-semifinali</a>. Dan id-diskors ukoll idejjaq lil xi nies: lili pereżempju. Jien ma qomtx maħsud u safejn naf jien, fortunatament jew le, nagħmel parti minn din Malta. L-użu ikrah ta' dan il-kollettiv mhux biss jurta lil dak li jkun, imma huwa inġust u żbaljat. "Ħafna Maltin" jew "Il-Maġġoranza tal-Maltin qamu maħsuda l-għada tas-semifinali" kien ikun titlu ferm aktar veru.<br /><br />Intqal li l-performance Maltija kienet impekkabbli. Veru? Jien miniex ta' l-istess opinjoni. Kien hemm żeffien idur qisu ċippitatu jxejjer velu abjad; vjolinist jagħmel l-istess mingħajr m'hu ċert minn dak li qed jagħmel u għala qiegħed jagħmlu; is-soltu klixe' bl-użu ta' l-imriewaħ ... x'konna qegħdin nagħmlu jew nippruvaw nagħmlu fuq il-palk? Jista' xiħadd jgħidli liema performer professjonali jibdel l-idea ta' xi rtokk għandu jagħmel ma' wiċċu siegħa qabel joħroġ fuq il-palk? Imbagħad il-kantanta ... jien jidhirli li lanqas l-interpretazzjoni ma kienet eċċellenti; pereżempju n-noti akuti ma kellhomx l-istess saħħa tal-verżjoni rrikordjata.<br /><br /><br />Imma fuq Xarabank ħadd ma qalu dan id-diskors. Ma tarax! Mela Xarbank se jagħmel xiħaġa simili? Minflok, Xarabank beda jħeġġeġ lin-nies biex il-Ħadd fis-siegħa neqsin kwart kulħadd jitla' bi ħġaru lejn l-airport biex ... biex xiex? Nilqgħu fostna trupp li lanqas għadda għall-finali. Imma minħabba li aħna konvinti li hemm blockvote kontrina, li hemm dawk il-misħutin "tal-Lvant" li ma jniżżluniex, minħabba li Alla seħitna għax ma taniex ġirien, aħna kellna ngħaddu u m'għaddejniex għax tajbin wisq għall-bqija.<br /><br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;">Id-diżappunt</span><br />Id-diżappunt tiegħi huwa li l-pajjiż reġa' nefaq eluf kbar ta' liri biex intellgħu trupp għal festival li sar id-daħqa ta' kulħadd - minbarra ta' dawk li filwaqt li jgħidu li ma jeħduhx bis-serjeta' issibhom hemm bl-id tag daqs dinja fuq sidirhom. Id-diżappunt tiegħi hu li għadna nemmnu li din hija xi okkażjoni importanti fejn il-pajjiż jieħu exposure madornali u li grazzi għal dan kollu r-rati tat-turiżmu se jisparaw is-sajf li ġej. Id-diżappunt tiegħi hu li programm bħal Xarabank, jekk ma jagħmel xejn tajjeb, jirnexxilu joħroġ fil-beraħ is-sindromi l-aktar patetiċi ta' "Malta li qamet maħsuda l-għada tas-semi finali" u allura jfakkarni f'dawk l-affarijiet li nagħmel minn kollox biex ninsa. Id-diżappunt tiegħi hu li għadna nemmnu li aħna l-magħżulin u li l-metafora ta' l-Ewropa ta' Kajin mhijiex midfuna għal kollox.<br /><br />Id-diżappunt tiegħi hu li l-grupp <a href="http://www.youtube.com/watch?v=f_h_rLKTLvs">Teapacks </a>mhux se jirbaħ il-Eurovision.Unknownnoreply@blogger.com78tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-14808035977803735512007-05-08T11:36:00.000-07:002007-05-08T12:48:53.681-07:00Il-ħalq toqba ...<strong>... u allura jrid jinsadd</strong><br /><strong></strong><br />Joseph Chetcuti huwa avukat Malti li ma nafx meta emigra lejn l-Awstralja. Qatt ma ltqajt miegħu, imma xi xhur ilu bagħatli email dwar il-kotba tiegħi. Fil-Milied bagħatli kartolina wkoll. Għamel ħoss kbir fuq il-blata għaliex għaxar snin ilu kiteb <em>Il-Ktieb ir-Roża</em>, sa fejn naf jien l-ewwel ktieb f'Malta li jitkellem fuq l-omosesswalita' - żgur li l-ewwel ktieb f'Malta dwar l-omosesswalita' miktub minn omosesswali.<br /><br />Joseph Chetcuti reġa' kitibli xi jumejn ilu; kitibli biex jilmenta li safa ċċensurat. Kien se jagħti paper dwar il-letteratura Maltija u l-kunsill Malti fl-Awstralja - il-kunsill Malti - iċċensurah. Anzi mhux iċċensurah: għalaqlu ħalqu.<br /><br /><em>Il-ħalq toqba, u t-toqob qegħdin hemm biex jinstaddu.</em><br /><br />L-istorja ta' Chetcuti u l-ħalq misdud issibuha <a href="http://www.bnews.net.au/content/view/118/1/">hawnhekk</a>. Skond l-artiklu, il-kunsill Malti f'Victoria ma riedx li tiġi ppreżentata l-paper għal raġunijiet reliġjużi, għax qal li l-paper ma kellha x'taqsam xejn mal-letteratura. Is-sabiħa hi li l-kunsill ma qrax il-paper!<br /><br /><em>Il-ħalq toqba, u t-toqob qegħdin hemm biex jinstaddu.<br /></em><br />Ma nistax ma niftakarx il-kjass li sar sena ilu għax il-Misilmin ħadu għalihom bil-karikaturi tal-Profeta. U lanqas ma nista' ninsa li kellna xi illustri jiktbu fuq l-internet u jippubblikaw l-istess karikaturi fuq is-siti personali tagħhom biex jiddandnu li jemmnu fil-liberta' tal-kelma. U lanqas ma nista' ninsa li dawn it-talin serrħu rashom li aħna Ewropej, mhux Għarab, mhux Misilmin, u bħala Ewropej aħna - <em>de facto</em> - nemmnu fil-liberta' tal-kelma. Ma nistax ninsa.<br /><br />Qed insemmi r-reliġjon għax skond l-artiklu li rrapporta l-istorja ta' Chetcuti hemm ordni reliġjuż marbut mas-sadd ta' ħalq l-avukat Malti.<br /><br /><br /><br /><strong>L-għanja ta' l-emigrant</strong><br /><br />Imma x'inhu li jbeżża' tant lill-kunsill Malti ta' Victoria u lill-ordni reliġjuż li mid-dehra huwa tant influwenti?<br /><br />Hemm xiħaġa fl-emigranti tagħna. Donnu li ħafna minnhom iġorru l-istampi pittoreski ta' <a href="http://users.compaqnet.be/jpdruine/malte/Images/marsa1.jpg">Marsaxlokk</a>, jew il-pitturi ħelwin ta' Caruana Dingli <a href="http://www.sylviamajewska.com/images/Malta_2_308.jpg">tan-nisa bil-faldetta</a>, u jistħajluhom perpetwi. Qisu n-nostalġija lejn pajjiżhom tahielhom Dun Karm, l-istess Caruana Dingli, u l-bella kumpanija. Niftakar liz-ziju Manwel ġej għall-btajjel minn Londra u kif jitfaċċa fl-arrivals kien jiġbidlek għajnejk mhux wiċċu jew surtu imma s-salib tal-kavallieri daqsiex imdendel m'għonqu, jew Frans ta' Berta l-Kerha jistagħġeb li f'Malta "daħlu d-discos ta' tard billejn". Iridu jħallu l-illużjoni ta' pajjiżhom il-fior del mondo, il-gwerriera ta' wiċċha roża u mfaqqa' tisħaq ras it-Tork.<br /><br />U allura tista' tifhem l-għala Joseph Chetcuti - attivist omosesswali - jispiċċa iċċensurat. Mela f'Malta għandkom il-gays? Mela f'Malta jiktbu l-poreżiji u n-novelli fuq il-gays? Mela Malta tista' qatt titlef il-boxxla jew? Mela lill-emigrant Malti, li għad għandu t-togħma tal-pastizz f'ħalqu, se ngħidulu li hemm min ma jħobbx il-pastizzi? Jew se ngħidulu li Malta saret parti mid-dinja jew? Anzi, ngħidulu li Malta għadha bla divorzju mhux bħall-Owropa! Anzi, ngħidulu li Malta għadha Nisranija, u issa se ssir aktar għax se jkollha l-ewwel qaddis! Anzi, ngħidulu wkoll li ta' l-Owropa qed jittieħdu minn Malta fuq il-liġijiet tad-divorzju, ta' l-abort, taż-żwiġijiet raġel ma' raġel u mara ma' mara: ħarsu lejn il-Polonja!<br /><br />Min il-qaħba hu Chetcuti?<br /><br /><br /><br /><strong>Inti djamant, f'nofs il-Mediterran<br /></strong><br />2001, Pariġi. Xiħadd ma nafux qiegħed jaqra traduzzjoni Franċiża ta' l-istorja tiegħi <a href="http://www.laurahird.com/showcase/immanuelmifsud.html">Ruby</a>. Ninsabu f'sala ppakkjata sa ruħ ommha. F'nofs il-lejla nintebaħ li l-maġġoranza tan-nies huma emigranti Maltin li tefgħu l-ankri Pariġi wara li salpaw jew minn Marsilja jew minn Algiers. Uħud minnhom lanqas biss qatt ma resqu lejn Malta imma f'subgħajhom hemm is-salib bi tmien ponot. Oħrajn mhux żgur jafu fejn tiġi din il-gżira imma jħossuhom Maltin daqsi li xbajt ngħix fuqha. Wara li tinqara l-istorja jkun hemm xi żewġ interventi oħrajn, imbagħad bibita. Jersqu fuqi nies li ma nafhomx minn Adam u jitolbuni nkellimhom bil-Malti, hekk biex jisimgħu l-mużika ħelwa tal-lingwa li xi darba minn jaf kemm dagħa biha buż-bużnannuhom. Qed infittex lit-traduttriċi ħalli nirringrazzjaha tax-xogħol li għamlet.<br /><br />Imbagħad tgħidli li lill-Maltin li kienet taf hi ma qrathielhomx l-istorja. "Ma ridtx nirvinalhom l-idea li għandhom ta' Malta." Hekk qaltli. L-istorja tiegħi kienet se tistupralhom dik il-mara ta' ħaddejha roża li pitter Caruana Dingli, dik il-bidwija ta' ġenbejha kbar u sidirha jitbandal li saħan għaliha Dun Karm fl-għelieqi mhux mittiefsa fil-limiti ta' Ħaż-Żebbuġ. Ruby ma tilbisx il-faldetta, anzi tagħmel l-istrip tease fil-garaxx fgat bir-riħa tal-kannabis. Mela allura, Ruby mhijiex Maltija.<br /><br /><br /><strong>Dottor Chetcuti</strong><br /><br />Dottor Chetcuti, qed tippretendi wisq, ruħi. Aħna nemmnu fil-liberta' tal-kelma, dażgur li nemmnu. Imma int qed tippretendi wisq. Int libertinaġġ trid mhux liberta'. Eeee, issa dik storja oħra. X'għandha x'taqsam il-letteratura Maltija mal-ktieb ir-roża tiegħek? Tħawwadniex tafx! Tħawwadniex! Mela għax tħawdet id-dinja kollha se nħalluk tħawwad lil Malta jew?<br /><br /><br /><strong>post scriptum</strong><br /><br />Dottor Chetcuti, meta se naqraw din il-paper oxxena tiegħek? Issa, qabbadtna l-kurżita'!Unknownnoreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-17815827730434077722007-04-11T14:38:00.000-07:002007-04-11T15:10:49.637-07:00Sofia Blues<span style="font-weight: bold;">Sagħtejn qabel nitlaq</span><br /><br /><div style="text-align: justify;">daqs sagħtejn oħra tgħaddi taxi għalija ħalli nitlaq lejn l-ajruport. Ma nafx il-għala il-biża' kbir mill-ajru m'hemmx li jitlaqni, minkejja li issa suppost li ili li drajt. Biża' li nitlef il-passaport, biża' li nitlef l-ajruplan, biża' mill-ajruplan ... kull tip ta' biża' li wieħed jista' jimmaġina u li nibża' ħafna nsemmih. Xiħadd darba qalli li l-anjostiċi kollha jibżgħu mill-ajru. Ma nafx hux veru u x'inhi r-rabta bejn l-anjostiċiżmu u l-ajru. Biss, nista' ngħid li tant qed nibża' li ddeċidejt li la norqod (li ma mmurx nibqa' rieqed) u noqgħod nikteb dil-bloggata biex forsi nderri xi ftit. Attwalment, il-biża' jibda mal-mument li nibda nagħmel il-valiġġi u jispiċċa biss malli nħoss l-arja friska tal-ftuħ ta' l-ajurport tilqagħni lura lejn il-Blata.<br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;">Sofija</span><br /><br />Sofija belt stramba. Kerha, maħmuġa, salvaġġa. Imma xorta tilħaq torbot qalbek magħha. Bħal pajjiżi ex-komunisti oħrajn, l-orizzont kapitalista ġab miegħu ħafna inugwlajanza soċjali. Ma nafx kemm -il tallab u tallaba waqqfuni fit-toroq biex nagħtihom il-perkaċċi, u sadattant il-belt mimlija casinos miftuħa 24 siegħa kuljum. U l-istrip clubs huma fost l-aktar irkejjen irriklamati. U hemm toroq, pereżempju Ul.Vitoxa, li meta tgħaddi minnha taħsbek qiegħed Milan. Ironikament, ul.Vitoxa twasslek lejn dak li kien il-Palazz tal-Kultura, l-aħħar monument komunista li nibet f'din il-belt. Illum dan il-palazz sar palazz tal-billboards jixegħlu, b'labirint sotterran ta' ħwienet tal-ħwejjeġ tad-ditta. Ftit 'l hinn minn dan il-palazz hemm il-monument MASSIV iddedikat lill-Unjoni Sovjetika, u bħalha waqa' biċċiet, jew qed jaqa' biċċiet. Iżuruh biss iż-żgħażagħ Rap bir-roti u l-iscateboards u, u din sinifikanti ħafna, xi erba' pensjonanti biex iqegħdulu l-fjuri fil-jiem speċjali li b'xi mod ifakkru l-era l-ħamra. Għala l-pensjonanti? Għax huma spiċċaw milquta l-agħar bil-bidla li seħħet f'dal-pajjiż.<br /><br />Hekk jew hekk, iż-żgħażagħ qajla jimpurtahom nanniethom minn xiex għaddew. Ġimgħa ilu kont qed inkellem tfajla ta' xi wieħed u għoxrin sena u l-unika ħaġa li qaltli dwar dan kien li fil-passat min kien jersaq lejn il-knisja kien jisparixxi għal xi xhur jew snin u mbagħad jirritorna jum fost l-oħrajn bla mistenni. Tixtieq issir avukat din is-sinjorina, imma meta staqsejtha l-għala ma kinitx taf tweġibni. Fakkritni ħafna fl-istudenti Maltin.<br /><br /><br /><br /><a onblur="try {parent.deselectBloggerImageGracefully();} catch(e) {}" href="http://4.bp.blogspot.com/_e2seFUY0OLQ/Rh1Zk_YNPBI/AAAAAAAAAAM/x2MsVHWgYaE/s1600-h/MEL_8264.jpg"><img style="margin: 0pt 10px 10px 0pt; float: left; cursor: pointer;" src="http://4.bp.blogspot.com/_e2seFUY0OLQ/Rh1Zk_YNPBI/AAAAAAAAAAM/x2MsVHWgYaE/s320/MEL_8264.jpg" alt="" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5052292849002691602" border="0" /></a><br /><span style="font-weight: bold;">Home Sweet Home</span><br /><br />... biex nara lil das-sinjur li f'temp ta' ftit jiem rama nuċċali tax-xemx "a la John Lennon", qed iqum bilwieqfa waħdu, qed idum aktar ma jorqod, saħħaħ l-ewwel passi biex jimxi, u qed jieħu gost jittanta lix-xemx għaddejja fil-ġnien ta' San Anton.<br /><br />Fil-bagalja, mirduma xi mkien qalb il-ħwejjeġ u l-kotba li se nniżżel miegħi, hemm ferrovija ta' l-injam tistenna l-passiġġier iċ-ċkejken biex jitla' u tibda ġġorru, tibda tressqu ħalli anki hu jibda jġannat il-fruntieri u jifforma l-mappa kbira tiegħu.<br /><br />Jekk joħroġ jixbah 'l ommu u 'l missieru għad taħkmu l-kilba għall-vjaġġ, għall-ġiri diżorganizzat fit-tfittxija tal-ma-nafx-xiex. Għad taħkmu l-ħeffa insapportabbli ta' l-essri. Hekk nimmaġina li jfissru dawk l-iskossi qliel biex jagħti l-ewwel passi; hekk nistħajjilhom dawk il-mumenti twal u spissi meta ġismu daqs naqra ma jkunx jaf bi kwiet. Il-ħeġġa għall-vjaġġ, għall-ispustament, u, ovvjament, għall-iskoperta. Id-dinja kbira wisq: għadha kbira wisq minkejja l-klixe' tal-villaġġ globali.<br /><br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;">Jgħaddi l-ħin</span><br /><br />... u ma jistenna 'l ħadd.<br /></div>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-75755193498103163172007-03-26T13:02:00.001-07:002007-03-26T14:39:11.757-07:00IL-KBIR GĦADU ĠEJ<div align="justify"><strong>Il-Ħeffa insapportabbli ta' (tmiem) l-essri</strong></div><div align="justify"></div><div align="justify">Ili ma nersaq 'l hawn ix-xhur. Dan bħad-dentist, la ma jkollokx xi tridu x'tersaq tagħmel għandu? Imma kien hemm xi ħwejjeġ li ridt nikteb dwarhom u, bejn il-muntanja xogħol li għandi, bejn l-għażż, bejn in-ngħas li sar jaqbadni mas-sitta ta' filgħaxija, bqajt nittratjeni. X'kien li ġabni lura? Nirċievi email mingħand xiħadd (Malti) minn Cambridge li, għalkemm l-intenzjoni kienet differenti, ġegħlitni nistħi li abbandunajt kollox u allura ... għaddejt waħda s'hawn qabel in-ngħas tassew jibda jsabbatli rasi mat-tastiera tal-kompjuter u nerġa' nibdel fehmti.</div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify">It-tmiem ta' l-essri. Snin ilu kont involut fi produzzjoni żagħżugħa tad-dramm "Boulevard" ta' Francis Ebejer. Kulma kelli nagħmel kien li nikteb il-lirika ta' xi nofs tużżana kanzunetti biex jiġu infilsati fid-dramm li kien inħadem f'St Francis Ravelin, illum it-torri ta' l-avorju tal-MEPA. Francis kien ikun hemm kuljum praċett, jidħol bil-karozza bajda qisha ajruplan li kellu, u jitlaq biss wara li jispiċċaw il-provi. Forsi kelli xi 18-il sena u kien ġie fuqi darba minnhom jitlobni kopja tal-lirika. U konna noqogħdu nitkellmu. Lejla minnhom qbadnieha fuq il-mewt u rrakkuntali anedottu dwar xi ħabiba tiegħu li kienet mardet u li ftit wara li rċieva l-aħbar ta' mewtha fil-kaxxa tal-posta sab ittra li kienet bagħtitlu ftit qabel mietet fejn qaltlu li kienet tħossha tajba. Il-ħajja mimlija ironija, kien qalli Francis. Ftakart f'dan l-episodju wara aħbar li rċevejt Jannar li għadda: Valda Melgalve, kittieba Latvjana, mietet ta' xi ħamsin sena. Iltqajt ma' Valda waqt seminar ta' ġimgħa f'Settembru li għadda. Mara ħelwa ħafna li għaddiet mill-kalvarju mdaqqas tagħha fi żmien meta l-KGB kellha interess speċjali fil-kittieba 'perikolużi' fl-Unjoni Sovjetika. Bqajna nikkorrispondu bil-posta elettronika u f'Novembru bgħattilha ritratt tat-tifel għax riedet tarah wara li ltaqgħet miegħu meta kienet hawn. Ittratenejt ftit u meta bgħattu rrispondietni li kellha problema żgħira f'għajnejha u ma setgħetx tarah sew. "Niktiblek qrib il-Milied." Fil-11 ta' Jannar Valda rikbet "l-irwiefen tal-lejl", biex nuża metafora ta' Doreen Micallef. L-email li kellha tiktibli dwar ir-ritratt tat-tifel baqgħet ma nkitbitx. U min jaf kemm affarijiet oħra riedet tikteb, u min jaf laħqitx kitbithom?</div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify">L-essri daqstant hu ħafif. Meta kont iżgħar kont nipprova nivviżwalizza l-ħsibijiet ta' kittieb, speċjalment dawk li jkunu għadhom ma nqalbux f'kitba. Xi jsir minnhom, tgħid, dawk il-ħsibijiet meta l-kittieb imut? Fejn imorru? Fejn jintilfu? Fit-tentattiv tiegħi li nivviżwalizza dak li mhux konkret, kont nimmaġina l-ħsibijiet bħal werqiet kbar li jaqgħu minn ras dak li jkun u mbagħad itiru mar-riħ. Imma issa kbirt, sirt ftit aktar ċiniku forsi, u din l-immaġinazzjoni nixfet. Bħal weraq li jaqa' mejjet minn mal-friegħi.</div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"><strong>Dawk li ma jarawx is-sema</strong></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify">Mhux kulħadd jaraha s-sema. Hemm min qatt ma jħares lejha avolja jixtieq iħares lejn is-sħab, lejn l-istilel, lejn il-qamar. Hemm min irid jixxabbat ma' għolja inviżibbli biex forsi jilmaħ naqra nir. Hemm min, jum wara jum, jintebaħ li qiegħed iħares aktar lejn l-art milli lejn is-sema, u min jarah jaħsbu dejjem bil-geddum, jew dejjem qed ifittex xi teżor jiġri fl-art. </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify">Min bħali jbati minn <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Ankylosing_spondylitis">din il-kundizzjoni</a> jibda jara l-ħajja tinbidel ftit ftit. Jibda jqabbel ir-ritratti ta' meta kien iżgħar ma' dawk li jidher fihom l-aħħar; jibda jqabbel it-tul tal-mixi li kien jagħmel ma' dak li jagħmel issa; jibda jġedded il-memorji ta' meta kien jimtedd, jagħlaq għajnejh, u jorqod sa l-għada filgħodu - u taqbdu ħasra għalih innifsu li dan kollu huwa biss volum ta' memorji li ftit ftit jibdew jintesew ukoll. Xi kultant jaqbdek id-daħq għaliex l-aktar affarijiet minn ewl id-dinja, minħabba din il-kundizzjoni, isiru ta' barra minn hawn. Xi kultant nistaqsi lili nnifsi x'se nagħmel la Kolja għad xi darba jipponta subgħajh 'il fuq mistagħġeb bil-forom tas-sħab, jew jurini ajruplan itir fil-għoli qisu traba tal-fidda. Xi kultant nistaqsi ħafna mistoqijiet, inkluża l-famuża "għala?"</div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"><strong>Il-ħeffa insapportabbli ta' l-essri</strong></div><div align="justify">se teħodni Sofija l-ġimgħa d-dieħla. Nixtieq nistrieħ daqsxejn mill-Blata. Nixtieq ma nismax aktar bil-perċentwali 'l fejn se jxaqilbu, u nixtieq ma nismax aktar bil-Belt Smart u lanqas nara "impressjonijiet artistiċi" tagħha. Xiħaġa tgħidli li Sofija isbaħ minn Smart. U nixtieq ma nismax aktar li Gonzi jaqbillu jara x'se jagħmel għax b'dir-rata se jmur isaħħan in-naħa tax-xellug ta' l-ispeaker u li Sant jaqbillu ma jibdiex jitbissem lejn il-kastelli jtiru fl-arja. Niġi altament nitnejjek, wara kollox. </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify">U forsi ma narax aktar graffiti tat-tip "IL-KBIR GĦADU ĠEJ" viċin ħafna, anzi perikolożament viċin, it-tempji solari li jimmarkaw l-istaġun tar-rebbiegħa. </div><div align="justify"> </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify"></div><div align="justify">Forsi nistrieħ għal ftit jiem minn dan il-manikomju li ngħożżu bħala dari.</div><div align="justify"></div><div align="justify"></div>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-15527187055717938972007-01-10T13:39:00.000-08:002007-01-10T13:58:23.333-08:00....Wara l-bloggata tal-bieratlura... <a href="http://www.timesofmalta.com/core/article.php?id=248432">x'kumbinazzjoni</a>!Unknownnoreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-42934212126628503772007-01-08T12:28:00.000-08:002007-01-08T13:43:21.406-08:00L-Għorrief<strong>Il-Lejl Maġiku</strong><br /><br />OK, mela xi Ottubru li għadda kellna n-Notte Bianca. Issa kellna n-Notte Magica. Din ta' l-aħħar tqieset minn ħafna bħala suċċess kbir. Eluf ta' nies ħonqu t-toroq tal-Belt sas-sigħat bikrin ta' filgħodu, qagħdu jisimgħu xi mużika, jaraw xi teatrin, jieklu u jixorbu u jżuru xi bereġ.<br /><br />OK. It-<a href="http://www.timesofmalta.com/core/article.php?id=248374">Times </a>tal-lum ikkwotat lill-Ministru Zammit Dimech jgħid li s-suċċess tal-lejl maġiku tas-slaten maġi kien prova li (qed nittraduċi) "il-futur ta' Malta jinstab fil-kultura u fl-arti." Jidhirli li l-Ministru tal-Kultura, kwalunkwe ministru tal-kultura, m'għandux bżonn iljieli maġiċi biex jibda jemmen li l-futur ta' kwalunkwe pajjiż, partikolarment pajjiż żgħir bi storja twila, jinstab fil-kultura u l-arti. Anzi, jien inħoss li l-ministru tal-kultura għandu jemmen dan minn qabel ma jitlaħħaq ministru tal-kultura. Terġa', inħoss li ministru tal-kultura għandu jingħata dan il-portafoll għax jemmen bis-sħiħ li l-futur ta' pajjiżu jinstab fl-arti u fil-kultura.<br /><br />Issa li Malta suppost li stabbiliet ruħha fil-kontinent, għandha tibda tieħu l-minjiera ta' opportunitajiet li jeżistu biex tasserixxi ruħha kulturalment mal-bqija. Inkella Malta tibqa' sempliċiment "the land down under" Ewropea... kif fil-fatt hi bħalissa. Il-pajjiżi-membri l-oħra li ssieħbu fl-Ewropa f'Mejju 2004, anki dawk meqjusa 'żgħar' (bħall-Estonja, il-Latjva u l-Litwanja) kienu ilhom bi lsienhom barra jitħabtu u jirsistu biex il-kultura tagħhom tieħu postha ma' ta' l-oħrajn; tingħata l-istess prominenza li tingħata l-kultura ta' l-oħrajn. U għalkemm il-qasma bejn l-Ewropa l-antik u dik il-ġdida, bejn l-Ewropa tal-Punent u dik "tal-Lvant" inħasset xorta, ix-xogħol kien beda. Malta, li bħal Ċipru la tappartjeni għall-Punent u lanqas għal-Lvant (u allura hija eskluża minn dan id-diskors) ma jidhirx li qatt ħadmet f'dan ir-rigward. Ibda biex jidher li Malta m'għandhiex politika kulturali. Ma nafx kemm-il proxxmu tqabbad biex iħażżeż politika kulturali. Ma nafx kemm-il politika tħażżet. Jien naf bi tlieta żgur. Xi sena ilu, jekk mhux aktar, kien qed isir tentattiv <em>ieħor</em> biex titfassal politika kulturali <em>oħra</em>, li x'sar minnha ħadd ma jaf. Għandi l-impressjoni li l-affarijiet isiru ad hoc wisq hawnhekk. Saret notte bianca, marret mhux ħażin, mela ejja nagħmlu oħra. It-tieni waħda marret aħjar, mela ejja nagħmlu xi erbgħa oħra. L-istess bħad-deċiżjoni storika, imħabbra mill-istess Onorevoli Zammit Dimech, li s-sit fejn għad hemm il-karkassa tat-teatru ta' l-opra, se jinbidel f'sit al fresco fejn isiru rappreżentazzjonijiet artistiċi. Dan sa sena ilu, sieħeb l-Onorevoli Zammit Dimech, il-Ministru Jesmod Mugliette, kien ħareġ jgħid li ttieħdet deċiżjoni li minflok it-teatru ta' l-opra (imwaqqa' sittin sena ilu) se jinbena bini ġdid għall-parlament. L-aħbar li ħareġ biha Zammit Dimech, filwaqt li jidher li ħadd m'hu qed jeħodha jew jieħu lilu bis-serjeta', turi n-nuqqas ta' tattika, l-adhociżmu li bih qed isiru l-affarijiet, affarijiet li suppost nieħdu b'serjeta' kbira.<br /><br />L-adhociżmu f'Zammit Dimech deher ukoll xi xhur (jekk mhux snin) ilu meta mar konferenza Pariġi u ġie lura jikteb artiklu li l-konferenza f'Pariġi illuminatu li l-gvern għandu jaħdem bis-serjeta' biex il-letteratura miktuba bil-Malti tiġi tradotta u esportata lejn l-Ewropa. Kont ktibt ittra fit-Times indirizzata lill-Onorevoli Zammit Dimech, li fiha kont għidtlu li diġa' jeżistu individwi Maltin li ħadmu u qegħdin jaħdmu fuq dan ir-rigward, u kont għidtlu wkoll li jekk irid jieħu l-affari bis-serjeta' għandu jaħseb biex iwaqqaf ċentru apposta, b'nies full-time, biex jaħdmu għal din il-kawża. Propju dan l-aħħar Clare Azzopardi kitbet fit-times tikkorobora dan l-argument.<br /><br />Jien qed nittama li l-illuminazzjoni li ġab miegħu l-lejl tas-slaten maġi se ċċaqlaq lill-ministeru ta' Zammit Dimech f'dan ir-rigward, għax iva, ministru, il-futur ta' dal-pajjiż qiegħed fil-kultura u fl-arti tiegħu .... imma mhux dik tal-Eurovision, dik il-farsa li għaliha jintefqu eluf ta' liri, f'ġieħ Alla!<br /><br /><br /><br /><strong>Isqfijiet bħala qaddejja ta' l-istat</strong><br />L-ewwel kellna <a href="http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6231163.stm">l-każ ta' Jan Sokol</a>, l-Arċisqof ta' Bratislava, li ħoloq skandlu meta qal li l-ħajja fis-Slovakkja matul it-tmexxija Faxxista tal-Monsinjur <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Jozef_Tiso">Jozef Tiso</a>, kienet waħda tajba. Imbagħad l-istorja ta' Stanislaw Wielgus, li rriżenja mill-Arċiveskovat ta' Varsavja għax intwera li fl-era Komunista - meta diġa' kien minstru (Kattoliku) t'Alla - kien kollaboratur tal-pulizija sigrieta Pollakka.<br /><br />Jekk trid tkun ċiniku, u nimmaġina li ħafna għandhom din it-tendenza, tista' tgħid li dawn iż-żewġ Arċisqfijiet setgħu wettqu żball għax il-qassis huwa bniedem tad-demm u l-laħam u bħala tali jista' jiżbalja wkoll. Ħeqq, żball mhux kulħadd jagħmlu?Unknownnoreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-4117752695438130252007-01-03T13:28:00.000-08:002007-01-03T13:59:47.165-08:00Xi kultant, meta tkun marid,<div style="text-align: justify; font-family: georgia;"><span style="font-weight: bold;">...issib min imarrdek aktar</span><br /><span style="font-weight: bold;"></span><br /><span style="font-weight: bold;"></span>l-aħħar tas-sena...tiftaħ it-televixin, tiċċekkja l-istazzjonijiet Maltin: PBS u NET għadhom għaddejjin b'xi ġabra oħra - "varjeta'" imqanżħa, "kantanti" jistunaw daqs Fabrizio Faniello, żeffiena jżegilgu sormhom biex taparsi qegħdin jiċċaqilqu għat-temp ta' kanzunetta kerha. Preżentaturi li ma jafux jitkellmu minn taħt l-ilsien aħseb u ara fil-pubbliku. Smash TV hemm żewġt isħaħar li jafu jaqraw tant li anki l-futur tan-nies jafu jaqrawh. U raġel fin-nofs jilgħabha tax-xettiku. U preżentatur jitfixkel fil-mistoqsijiet tiegħu stess. Super One - dawn ukoll għadhom għaddejjin bil-ġbir tal-flus; mhux għall-imsejknin imma għalihom stess. Hemm ħamsa min-nies, jew sitta, bilqiegħda fuq sufan iffullat quddiem ħajt abjad, jitbissmu qishom boloh u jiddikkjaraw li dis-sena (2007) se jkollna gvern laburista ġdid grazzi għas-super one u l-flejjes li - jekk inhu veru li ġabruhom - huma garanzija li f'dal-pajjiż hawn ħafna sinjuri li ma jafux x'se jagħmlu bi flushom.<br /><br /><br /></div><span style="font-family: georgia;">tista' tibda s-sena agħar minn hekk?! </span><br /><br /><br /><span style="font-weight: bold; font-family: georgia;">... issib min itellagħlek id-deni aktar 'il fuq<br /></span><span style="font-family: georgia;">il-partit nazzjonalista ħadha drawwa li għal żmien il-Milied iwaqqaf l-attivitajiet politiċi tiegħu. Kien hemm drabi meta kkritika li l-alter ego tiegħu talli m'għamilx bħalu. Biss, meta waslet l-istrina, Joe Saliba mar bil-pompa tipika tiegħu u ta' sħabu jippreżenta ċ-ċekk tal-PN lill-foqra u lill-batuti. Imma din mhix propaganda, u kulmin jaħseb li hi qiegħed jara dak li m'hemmx. </span><br /><br /><span style="font-family: georgia;">U trid tkun tassew beżżul li l-unika kwarta li għażilt li ssegwi l-istrina tinzerta lil Joe Saliba u l-PN.</span><br /><br /><br /><span style="font-weight: bold; font-family: georgia;">...jiġri minn kollox biex ma tfiq qatt</span><br /><span style="font-family: georgia;">kif qatt m'hu se jfiq dal-pajjiż. Webbluna nidħlu fl-Ewropa biex insiru Ewropej. Riduna ġewwa biex insiru 'bħalhom'. Riduna hemmhekk biex inħaddnu l-kultura Ewropea. Imma sadattant għadhom jagħmlu l-laqgħat sigrieti f'xi uffiċċju xi mkien f'xi palazz kollu ħġieġ jew f'xi ieħor nofsu mwaqqa', biex ixejnu kull possibilita' li xi darba, fil-klabb tagħhom fil-Palazz il-Belt, jidħlilhom xiħadd ieħor. </span><br /><br /><span style="font-family: georgia;">Il-Ħodor irrabjaw. Ma nafx il-għala. Ma nafx il-għala għadhom jittamaw li n-nanniet politiċi ta' dal-pajjż-għanqbuta għad jibdlu l-mentalita' tagħhom. Jien qtajt jiesi, forsi għax twilidt taħt stilla ċinika, forsi għax għandi raġun. </span><br /><br /><span style="font-family: georgia;">... tista' tispiċċa sena agħar minn hekk?</span><br /><br /><br /><span style="font-family: georgia; font-weight: bold;">X'sefsift lit-tifel</span><br /><span style="font-family: georgia;">Dakinhar li mort nirreġistra lit-tifel l-Insinwa sefsiftlu dal-kelmiet:</span><br /><br /> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">Nikol, illum sirt ċittadin tar-Repubblika.<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">Tajthom ismek biex raddewlek in-numru<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">li se jibqgħu jafuk bih sa ma tinxef.<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">Nikol, dir-Repubblika la tħobbhiex:<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">għallimha kif tħobb lilek qabel tħobbha;<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">għallimha tħares lejk bir-rispett kollu.<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">U meta ddejqek bħalma dejqet lili,<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">sib l-ewwel qoxra tgħum fil-wiċċ ta’ l-ilma<o:p></o:p></p> <p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia; color: rgb(0, 204, 204);">u salpa ’l hemm mingħajr ma tħares lura.</p><br /><br />U aktar ma jgħaddi ż-żmien, u aktar ma jegħreq, u aktar ma jogħdos 'l isfel fil-meskinita' u fir-ridkolaġni u fl-assurdita' dal-pajjiż, aktar m'għandekx xi tridu. Kemm sħabi telqu 'l hemm. Ma ngħirx għalihom imma naf li għamlu sew. Hemm min iħobb iweġġa'.<br /><br /><br /><span style="font-weight: bold;">kont ili<br /></span>kont ili ma nersaq ' hawn. U ma nafx x'ġejt nagħmel illum. Iktar ma jgħaddi ż-żmien iktar nintebaħ li dan kollu ħala ta' ħin. Imma ġejt. Ħlejt nofs siegħa milli m'għandix x'naħli. U ħlejtha doppjament għax tkellimt dwar xiħaġa li m'hemmx fejqan għaliha. Suppost għamilt xi lista ta' l-għaxar affarijiet li wegħidt lili nnifsi li nagħmel fl-2007; jew l-għaxar kotba li l-aktar ħadt gost naqra fl-2006... minflok ktibt dwar l-akbar ġerħa li bqajt inġorr fl-2006 u fl-2007 u ...<br /><br />xi darba nirrakkonta l-istorja ta' pakkett kbir li ntilef idur minn xkaffa għal oħra fl-imħażen tal-Maltapost, u dwar wire tat-telefon li gerfex lill-Maltacom. Imma mhux illum, inkella nitlef it-togħma tal-panettone.<br /><br /><p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia;"><br /></p><br /><p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia;"><br /></p><p class="MsoNormal" style="margin-left: 90pt; font-style: italic; font-family: georgia;"><br /><o:p></o:p></p> <br /><br /><br /><span style="font-family: georgia;"></span><span style="font-weight: bold; font-family: georgia;"><span style="font-weight: bold;"><span style="font-weight: bold;"><br /><br /></span></span></span>Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-82106645528381941292006-11-18T09:47:00.000-08:002006-11-18T10:20:40.371-08:00Nostalgia<div align="justify">Konna tfal xi darba, bi ġlekk maroon u qalziet iswed. Konna ngħixu l-mument u, iva, nista' ngħid li konna nistennew il-Ġimgħa filgħaxija mit-Tnejn filgħodu. Kien hemm min minna kien imqareb, min kien inqas imqareb, min ma kien imqareb assolutament xejn. Ma nafx l-għala kont nagħmel parti mill-ewwel grupp. Kien iż-żmien ta' l-ewwel sigarett, l-ewwel bewsa 'bħal tal-films', l-ewwel ħarba mid-dar lejn imkejjen ipprojbiti, l-ewwel sett ta' gideb irfinut, l-ewwel vjaġġi adoloxxenti. Imbagħad indunajna, jum fost l-oħrajn fix-xahar ta' Mejju, li kien għadda ż-żmien u kellna ninfirdu. Imma xorta ma tajniex wisq kas, għax konna xorta għadna tfal u quddiemna kienu għadhom ġejjin jiem sbieħ.</div><br /><div align="justify"></div><br /><div align="justify">Imbagħad intlifna. Ximindaqqiet xi laqgħa b'kumbinazzjoni: Triq ir-Repubblika, fuq tal-linja forsi, Paceville (min minna kien ta' dik il-qatgħa) ... dejjem, jew kważi, b'kumbinazzjoni. U bdejna niġbru l-biċċiet informazzjoni li kienu jaslu minn hemm u minn hawn: it-tali dentist, it-tali mar jistudja barra u l-ieħor - tiftakru? - ibaħħar fl-aktar ibħra fondi. Jew inkella: it-tali ġieli narah fuq it-televixin jew naqra dwaru fuq il-gazzetta, u l-ieħor - dak li dejjem kien ikun miegħu - siefer ukoll dak. </div><br /><div align="justify"></div><br /><div align="justify">Tlieta u għoxrin sena wara rġajna għamilna appuntament: min ġie bil-mixi, min bil-karozza u min kellu jirkeb ajruplan. Ħarisna lejn xulxin: ix-xagħar abjad, l-irjus għerja, l-uċuħ imkemmxa u l-ftit oħrajn li ma kibrux. U ħadna b'id xulxin u forsi tgħannaqna wkoll u taptapna fuq id-dahar u tbissimna ħafna u kemmixna għajnejna sakemm għarafna 'l dak u 'l ieħor u ppressajna l-memorja biex niftakru l-isem u l-kunjom. U staqsejna l-mistoqsija l-aktar ovvja wara ħafna u ħafna snin. U stagħġibna illi qrobna jew anki qbiżna l-koranta. U tkellimna fuq it-tfal: dawk tal-bieraħ, dawk tal-lum. U ħarisna f'daqqa waħda lejn l-arloġġ u indunajna - għal darb'oħra - illi reġa' sar il-ħin. Fl-era diġitali ma naqsux ir-ritratti li tarahom dak il-ħin stess. Imbagħad, ħeqq imbagħad l-istess ritwal tas-soltu: ħadna b'id xulxin u tgħannaqna wkollu taptapna fuq id-dahar u tbissimna u għemiżna u għidna lil xulxin li tlieta u għoxrin sena huma wisq (inkunu wasalna biex noħorġu bil-pensjoni!) u allura m'hemmx għalfejn nistennew daqshekk fit-tul. Sentejn oħra, l-anniversarju tal-fidda, u forsi anki sena oħra, għaliex le?, darba f'sena minn ta' l-inqas.</div><br /><div align="justify"></div><br /><div align="justify">U sbaħna l-għada, u bqajna, forsi, niftakru ftit. Imma s'għada jkun għadda kollox u pitgħada ssir id-difna tal-memorja.</div><br /><div align="justify"></div><br /><div align="justify"></div><br /><div align="justify"><strong>Ħa nħallikom</strong></div><br /><div align="justify"><strong></strong></div><a href="http://photos1.blogger.com/x/blogger2/153/2532/1600/42454/underground.jpg"><img style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; CURSOR: hand" alt="" src="http://photos1.blogger.com/x/blogger2/153/2532/320/65044/underground.jpg" border="0" /></a> <div align="justify">Ħa nħallikom. Fl-aħħar <a href="http://www.artificial-eye.com/video/ART119/main.html">wasalli </a>u mejjet biex nerġa' narah wara li l-ewwel kopja għosfrot għand xiħadd. </div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify">Is-Sibt filgħaxija u f'moħħi għadhom iduru l-uċuħ mezz'eta' tal-bieraħ. Minħabba fihom ma rnexxilix niltaqa' ma' Pierre għalkemm rajtu ftit il-Ħamis. Pierre reġa' ġabha <a href="http://www.pierrejmejlak.com/book-encyclo.html">żewġ</a>, għalkemm ftit seta' kien hemm li ma stennewhiex. Awguri, Pierre, imma issa tassew se jkolli nitlaq.</div><div align="justify"> </div><div align="justify"></div><div align="justify">Is-sliem.</div>Unknownnoreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-6400680472866086562006-10-23T09:20:00.000-07:002006-10-23T09:37:36.466-07:00Petocz Endre<a href="http://photos1.blogger.com/blogger2/153/2532/1600/budapest1956.jpg"><img style="FLOAT: right; MARGIN: 0px 0px 10px 10px; CURSOR: hand" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger2/153/2532/320/budapest1956.jpg" border="0" /></a> Tislima lill-vittmi u 'l-eroj tar-rivoluzzjoni anti-Sovjetika fl-Ungerija, illum il-ħamsin anniversarju tal-qawmien Ungeriż. <div><br /><br /><p></p><br /><p>L-Unjoni Sovjetika, ix-xempju ta' l-għaqda internazzjonali tal-ħaddiema, kienet tiddiletta ħafna bl-invażjonijiet bit-tankijiet ta' pajjiżi satelliti tagħha. F'Awwissu 1968 kien imiss liċ-Ċekoslovakkja u l-Polonja, ir-Rumanija u l-Albanija żgiċċawha bi żbrixx.</p><br /><p>U dan kollu f'isem l-elit proletarjat. </p><br /><p>2006, Ottubru. Budapest. L-Ungerija mhijiex il-pajjiż li wieħed kien jimmaġina li kellu jkun, speċjalment wara l-waqgħa tal-Komuniżmu. Minbarra l-ostilita' mal-pajjż ġar tas-Slovakkja, l-Ungerija għandha inkwiet politiku intern, fejn bażikament għandha spektrum politiku li qiegħed jaqsam in-nazzjon fi tnejn. </p><br /><p></p><br /><p><strong>Petocz Endre u Anna Szabo'</strong></p><br /><p>Ma nafx għadux ħaj Endre. Fl-1992 kont żort Budapest, l-ewwel avventura f'pajjiż "tal-Lvant". Kont noqgħod għand il-koppja Petocz, Endre u martu li qatt ma sirt naf x'jisimha. Qtajtu li kellu xi ħamsa u sittin / sebgħin dak iż-żmien. Qatt ma rġajt rajtu jew smajt bih u ma nafx għadux ħaj. Għadni niftakar ir-riħa taqsam ta' tadam jingħasar u jintrefa' fil-vażetti fil-kċina. </p>Imbagħad hemm Anna Szabo, mara mill-isbaħ, poetessa unika li ltqajt magħha Bratislava u Medana. L-aħħar li smajt biha qaltli li kienet qed taqleb l-innu nazzjonali ta' Malta għall-Ungeriż. Xi sentejn ilu. Nispera li lestietu.<br /><p>Ir-risq, Endre, jekk għadek ħaj. Ir-risq lilek ukoll Anna. J'alla dal-ħin qegħdin tiċċelebraw l-anniversarju.</p></div>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1161016734723681072006-10-16T09:22:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.860-07:00Kull bidu fih tmiem<div style="TEXT-ALIGN: justify">Meta seħibna l-bloggej Mikiel Galea kien għaddej b'dawk il-bloggati-memorji tas-snin tmenin f'Malta ftakart ħafna fil-famuż Tigne', dakir-reġjun li għal numru ta' nies ta' l-eta' tiegħi u ftit akbar fisser il-bidu ta' karriera artistika li biż-żmien immaturat jew inbidlet f'xi ħaġa oħra b'xi mod relatata mal-bidu f'Tigne'.<br /><br />Ngħid għalija, f'Tigne' rajt il-bidu ta' dak li kellu jkun il-perjodu ta' l-esperiment fit-teatru. Ma nistax ngħid li hemmhekk kien il-bidu ta' xogħli fit-teatru, imma l-idea ta' esperiment ħadet spinta kbira dakinhar li rsaqt 'l hemmhekk l-ewwel darba. Niftakar kont mort nara double-bill ta' Fredu Buttigieg; kien is-Sibt filgħaxija, kien it-30 ta' Marzu. Kif kien jiġri ħafna drabi f'dawk is-snin medjevali, mar id-dawl, jew aħjar inqata' d-dawl ta' kullimkien minbarra fejn kienu għaddejjin il-festeġġjamenti ta' Jum il-Ħelsien. Wara ħafna nistennew, id-dawl f'Tigne' ġie u d-double bill beda.<br /><br />L-aħħar darba li dħalt fl-Ateatru ta' Tigne' kien meta tellajt double-bill tiegħi, xi l-1986, u għandi l-impressjoni li għalkemm il-kumpanija baqgħet għaddejja għal xi snin wara, il-post kien intuża l-aħħar dakinhar. Kien ġie attakkat u jidhirli anki maħruq. Snin wara ridt nuri lil grupp ta' studenti tat-teatru fejn kien dan l-Ateatru, mingħalija li kont se nurihom biċċa mill-istorja teatrali ta' Malta, u minflok sibt kanċell imsakkar b'katnazz daqsiex, xi żewġ pitbull terriers li jwerwruk malli jħarsu lejn u xejn aktar.<br /><br /><br />Mhux l-Ateatru biss għalaq il-bibien. Ħafna postijiet oħra għamlu bħalu. Propju riċentament għalaq il-bibien is-CBGB, il-lokal leġġendarju li mill-ftuħ tiegħu fl-1973, ħalla marka kbira fl-istorja tal-mużika Rock Amerikana. Fuq il-palk tas-CBGB daqqew il-leġġendi, imma għalija, dan il-klabb New Yorkiż, hemm assoċjati miegħu l-aktar iż-żewġ divi punk Amerikani Debbie Harry u Patti Smith. Kien propju f'dan il-lokal li dawn it-tnejn bdew il-karrieri tagħhom, bdew ir-rivalita' u l-mibegħda tagħhom lejn xulxin.<br /><br />Imma kull bidu għandu tmiem, u s-CBGB xejn anqas. </div>Unknownnoreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1159465899547212532006-09-28T10:49:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.794-07:00Il-Wikend it-tajjeb<a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/CoverWeekend.jpg"><img style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; CURSOR: hand" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/400/CoverWeekend.jpg" border="0" /></a><br /><br /><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p><p> </p><p>Pubblikazzjoni Midsea Books</p>Unknownnoreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1155998837472802412006-08-19T07:16:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.732-07:0019 t'Awwissu 1936<a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/PortraitLorca.0.jpg"><img style="DISPLAY: block; MARGIN: 0px auto 10px; CURSOR: hand; TEXT-ALIGN: center" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/400/PortraitLorca.0.jpg" border="0" /></a><br /><div align="center"><strong>Forsi għax xellugi, forsi għax omosesswali, </strong></div><div align="center"><strong>forsi għax kont dak kollu li mhux suppost li kont fi Spanja Frankista.</strong> </div><br /><em><span style="color:#ff0000;">Jekk immut</span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;">ħalluli l-gallarija miftuħa.</span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;"></span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;">It-tfajjel qiegħed jiekol il-larinġ.</span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;">(Qed narah mill-gallarija.)</span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;"></span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;">Il-ħassad qed jaħsad il-qamħ.</span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;">(Nisimgħu mill-gallarija.)</span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;"></span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;">Jekk immut,</span></em><br /><em><span style="color:#ff0000;">ħalluli l-gallarija miftuħa.</span> </em><br /><em></em><br /><em>Si muero,</em><br /><em>dejad el balcon abierto.</em><br /><em></em><br /><em>El nino come naranjas.</em><br /><em>(Desde mi balcon lo veo.)</em><br /><em></em><br /><em>El segador siega el trigo.</em><br /><em>(Desde mi balcon lo siento.)</em><br /><em></em><br /><em>!Si muero,</em><br /><em>dejad el balcon abierto!</em><br /><em></em><br /><em>****</em><br /><em></em><br /><u>Omaġġ lil Lorca</u><br />Ħallulu l-gallarija miftuħa<br />lil sieħbi Federico.<br />Ħallulu l-gallarija miftuħa<br />ħa jara t-tifel jiekol il-larinġa<br />il-ħassad jaħsad il-qamħ.<br />Ħallulu l-gallarija miftuħa<br />lil sieħbi Federico.<br /><br />Il-mewt qed tistennieh fit-triq<br />għal Cordoba.<br />U moħħu sensiela ġarar<br />ta' kittari u kamelji<br />ta' ramel u demm<br />ta' siġar taż-żebbuġ<br />ta' <em>ninas </em>u <em>cante jondo</em><br />ta' żingari, funtani w nixxigħat.<br />Ħallulu l-gallarija miftuħa<br />lil sieħbi Federico.<br /><br />Għalih kull għanja hija s-sikta<br />ta' l-imħabba,<br />kull kewkba s-sikta taż-żmien,<br />kull tnehida s-sikta tat-twerżiqa.<br />Ħallulu l-gallarija miftuħa<br />lil sieħbi Federico.<br /><br />Aj, l-amar kiebi tal-Kmandant<br />Valdez Guzman.<br />Aj, is-siegħa taż-żerniq.<br />Aj, dak il-kum ħdejn Fuente Grande<br />f'Awissu '36.<br /><br />Fiċ-ċimiterji fil-knejjes<br />fil-ktietel fl-armarji<br />fittxewh u ma sabuhx -<br />qatt ma sabuh<br /><em>(No. No me encontraron).</em><br /><em></em><br />U hu dejjem magħna,<br />żiemel abjad fl-għoljiet t'Andalusija<br />qamar iswed fuq l-ilmijiet tal-<br />Guadalquivir.<br /><br />Ħallulu l-gallarija miftuħa<br />lil sieħbi Federico,<br />ħalli jimraħ pinnur ħieles<br />raddiena <em>duende</em> tarmi n-nirien.<br /><br />Ħallulu l-gallarija miftuħa<br />lil sieħbi Federico.<br /><br />Victor Fenech<br /><br />****<br /><br />Lill-poeta u drammaturgu li tant ħabbejt u ħdimt fuqu f'żgħożiti, illum is-sebgħin anniversarju mill-qtil tiegħu.Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1155489323893245802006-08-13T09:22:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.663-07:00Għidli, għidli storjaGħaddejjin ħafna emails jirrakkuntaw l-istorja tal-gwerra bejn l-Israel u l-Ħiżballaħ fuq il-ħamrija tal-Lebanon u fil-partijiet ta' fuq ta' l-Israel. Fuq il-Lebanon niżlin tunellati ta' bombi, fuq l-inħawi ta' fuq ta' l-Israel niżlin ir-rockets sparati minn attivisti Ħiżballaħ. Dawn l-emails jitkellmu fuq l-istess kunflitt imdemmi. Dawn l-emails, iżda, qegħdin jirrakkuntaw stejjer differenti.<br /><br />Mhux l-emails biss qegħdin jirrakkuntaw stejjer differenti, imma anki r-rapporti li jidhru fuq il-mezzi differenti tal-media, l-opinjonijiet espressi 'l hawn u 'l hinn, saħansitra l-fotomontaġġi.<br /><br />Kollha qegħdin jirrakkuntaw storja u kollha qegħdin jippretendu li jitwemmnu, anzi jitwemmnu huma filwaqt li jiskreditaw 'l-oħrajn. Kull storja tfittex li tgiddeb lill-oħra. Ħu pereżempju <a href="http://www.timesofmalta.com/core/article.php?id=231009">l-attitudni ta' Eħud Gol: "Who told you 50 civilians have been killed?"</a><br /><br /><br /><strong>Darba waħda kien hemm ...</strong><br />Bħall-istejjer tat-tfal li konna nisimgħu hekk ukoll jibdew dawn ir-rakkonti li qed nitkellem dwarhom. Kemm hu interessanti li wieħed jara kif jibdew dawn ir-rakkonti. Rakkont pro-Isrealjan x'aktarx se jibda bil-ħtif ta' żewġ suldati Isrealjani; rakkont ieħor x'aktarx li jibda mill-ħtif ta' tnejn min-nies fl-istrixxa ta' Gaża, meqjusa bħala attivisti tal-Ħamas. Oħrajn jistgħu jmorru anki aktar lura minn hekk. Darba waħda kien hemm ... X'kien hemm? U meta kienet din id-darba waħda?<br /><br /><br /><strong>Iftħu għajnejkom u moħħkom!</strong><br />Hekk tappella ċerta Daniela Londner Salomone fuq <a href="http://www.timesofmalta.com/core/article.php?id=233690">it-Times tal-bieraħ</a>. L-artiklu ta' Londner Salomone, fi ftit sigħat, beda wkoll idur fl-emails mibgħuta minn dawk li jemmnu li Israel qiegħed "sempliċiment" jiddefendi ruħu mill-Ħiżballaħ u mill-Iran u s-Sirja. Anki Londner Salomone tipproduċi r-rakkont tagħha - bil-bidu, bit-ton, bil-konklużjonijiet partikolari tiegħu. Bħal ħafna rakkonti ta' dan it-tip hemm ukoll referenza għall-Olokawstu li qatel sitt miljuni Lhudi (flimkien ma' miljuni oħrajn ta' żingari, Pollakki, Komunisti, u omosesswali). Ir-referenzi għall-olokawstu huma komdi ħafna meta wieħed irid ipinġi stampa tal-vittmi. Anki Gol jagħmilha, bid-differenza li Gol rabba qoxra xierfa ħafna, tant li t-ton tiegħu mhux biss kien ostili imma nazzarda ngħid vjolenti wkoll. Imma li ngħidu li "l-arja tal-lum tixbah dik tas-snin tletin tas-seklu l-ieħor" inkunu qegħdin nagħmlu żball oħxon mhux ħażin. L-olokawstu Nazista ma kienx immirat biss lejn il-Lhud (u mhux l-Israeljani), ma kellu x'jaqsam xejn ma' dak li qed jiġri issa fil-Lvant Nofsani, u, ma rridux ninsew, kien immexxi minn stati ta' pajjiżi Nsara, uħud minnhom - bħas-Slovakkja, il-Kroazja u oħrajn, bi gvern Kattoliku.<br /><br />L-appell ta' Londner Salomone huwa biex jien, bħala qarrej, niftaħ għajnejja u niftaħ moħħi, ergo naċċetta r-rakkont tagħha bħala fatt. Imma l-verita' li din is-sinjura tħoss li tħaddan taf tkun rakkont, rakkont ieħor li jista' jikkorobora jew jikkunfliġġi ma' rakkonti oħrajn. Din is-sinjura tħossha mweġġgħa - <em>I cannot believe what I read. I am hurt and offended by some of Malta's cultural and political figures</em> - għax hawn min qed jirrakkonta rakkont differenti minn tagħha, għax hi biss (u dawk li jaqblu magħha) għandha aċċess għall-verita' (anzi IL-VERITA').<br /><br /><br /><strong>L-uġigħ u l-mibegħda</strong><br />... il-pern ta' kull kunflitt, speċjalment ta' gwerra. Għax jekk il-gwerra ma tweġġagħnix x'aktarx li miniex se ninteressa ruħi, wisq inqas nissogra demmi. U jekk dan l-interess li jista' jitqanqal fija ma jwassalx għall-mibegħda ta' l-għadu tiegħi x'aktarx li mhux se nkun kapaċi nispara r-rocket, nagħfas il-buttuna ħa nwaqqa' l-bomba. Mingħajr mibegħda ma jkollok l-ebda gwerra. U għalhekk, Eħud Gol jista' jikkummenta: "We don't have to justify anything. We are defending ourselves. We don't have to give reports to the international community for all we're doing." L-istess kif is-Sinjura Londner Salomone tista' tikteb: "The civilian casualties in Lebanon are not casualties we want to have. But war is war and civilians get caught in crossfire."<br /><br /><br /><strong>U allura ...</strong><br />U allura, iva, nerġa' nistaqsi liema tħannina tista' tgħanni lit-tfal li ma jistgħux jorqdu minħabba l-uġigħ (tagħhom) u l-mibegħda (ta' ħaddieħor).<br /><br />Liema tħannina se sserraħ il-120 midrub li ssemmi Daniela Londner Salomone fir-rakkont tagħha?<br /><br />Liema tħannina se sserraħ il-midruba l-oħra li ma ssemmix Daniela Londner Salomone?<br /><br />Liema tħannina se sserraħ lil dawk li tilfu 'l xiħadd b'xi rocket sparat mil-Lebanon jew xi bomba li faqgħet l-art tal-Lebanon?<br /><br />Liema tħannina se tikkalma l-moħħ ta' min qed jipprova jġonġi r-rakkonti biex forsi jara l-verita'?Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1154635664145602092006-08-03T13:00:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.606-07:00Meta t-tfal ma jkunux jistgħu jorqdu ...... minħabba l-ġuħ, l-għatx, is-sħana<br />... minħabba l-uġigħ<br />... minħabba li jinsabu fuq dgħajsa se tegħreq l-aħħar ma' xi ħamsin ruħ jitolbu li ma ddumx ma tfiġġ l-art<br />... minħabba l-murtali tal-qaddis patrun tar-raħal, dak li jidħol għalina fil-mument tal-bżonn spiritwali<br />... minħabba l-bombi li qed jitfa' bl-addoċċ is-Sur Eħud Olmert<br />... minħabba r-rockets tal-Hiżballaħ<br /><br />Liema tħannina se tkantalhom lil dawn it-tfal biex forsi jmorru jorqdu? Liema kliem se tagħżel biex tispjegalhom?Unknownnoreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1152715654421871912006-07-12T07:24:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.546-07:00I (won't) see you on the dark side of the moon (2)<strong>L-istereo tal-karozza...dalgħodu jien u nħares lejn is-sema</strong><br /><strong></strong><br /><em><span style="font-size:85%;">The Willow Wren was twittering his thin little song, hidden himself in the dark selvedge of the river bank. Though it was past ten o'clock at night, the sky still clung to and retained some lingering skirts of light from the departed day; and the sullen heats of the torrid afternoon broke up and rolled away at the dispersing touch of the cool fingers of the short midsummer night.</span></em><br /><em><span style="font-size:85%;">(...)</span></em><br /><em><span style="font-size:85%;">The line of the horizon was clear and hard against the sky, and in one particular quarter it showed black against a silvery climbing phosphorescence that grew and grew. At last, over the rim of the waiting earth the moon lifted with slow majesty till it swung clear of the horizon and rode off, free of moorings; and once more they began to see surfaces -- meadows wide-spread, and quiet gardens, and the river itself from bank to bank, all softly disclosed, all washed clean of mystery and terror, all radiant again as by day, but with a difference that was tremendous. Their old haunts greeted them again in other raiment, as if they had slipped away and put on this pure new apparel and come quietly back, smiling as they shyly waited to see if they would be recognised again under it.</span></em><br /><span style="font-size:85%;"></span><br /><span style="font-size:85%;">mis-<strong>Seba' Kapitlu</strong> ta', </span><a href="http://www.amazon.com/gp/product/068971310X/104-3655459-0213530?v=glance&n=283155"><span style="font-size:85%;">The Wind in the Willows</span></a><span style="font-size:85%;">, ta' Kenneth Grahame.</span><br /><span style="font-size:85%;"></span><br /><span style="font-size:85%;"></span><br /><br /><strong>L-istereo tal-kamra tiegħi...jien u nbennen (!)</strong><br /><strong><span style="font-size:85%;"></span></strong><br /><span style="font-size:85%;"><em>Lean out of the window,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>Goldenhair,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>I hear you singing</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>A merry air. </em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em></em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>My book was closed,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>I read no more,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>Watching the fire dance</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>On the floor. </em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em></em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>I have left my book,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>I have left my room,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>For I heard you singing</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>Through the gloom. </em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em></em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>Singing and singing</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>A merry air,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>Lean out of the window,</em></span><br /><span style="font-size:85%;"><em>Goldenhair. </em></span><br /><span style="font-size:85%;"></span><br /><span style="font-size:85%;">minn <em>Chamber Music</em> ta' <a href="http://www.jamesjoyce.ie/home/">James Joyce</a></span>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1152639329521851282006-07-11T10:29:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.486-07:00I (won't) see you on the dark side of the moon<a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/20060711_loc_02.jpg"><img style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; CURSOR: hand" height="145" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/20060711_loc_02.jpg" width="313" border="0" /></a><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;"></span></span><br /><span style="color:#ff0000;"><span style="font-size:180%;">Kemm xtaqt kont hemm!!! :-( </span><br /></span><span style="font-size:180%;"></span><br /><span style="font-size:180%;"></span><br />Nibża' li la ma kinitx did-darba m'għad tkun qatt!<br /><br /><br /><span style="font-size:180%;color:#ff0000;">Dan żgur m'jien se narah qatt!</span><br /><a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/_41874610_barrettjumping1967_ap203b.jpg"><img style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; CURSOR: hand" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/_41874610_barrettjumping1967_ap203b.jpg" border="0" /></a><br /><em>There was a king who ruled the land. </em><br /><em>His majesty was in command. </em><br /><em>With silver eyes the scarlet eagle </em><br /><em>Showers silver on the people. </em><br /><em>Oh Mother, tell me more. </em>Unknownnoreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1152366255434862312006-07-08T05:30:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.426-07:00And I say to myself ...<a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/Nikol.jpg"><img style="margin: 0px 10px 10px 0px; float: left;" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/Nikol.jpg" border="0" height="155" width="245" /></a><br /><strong></strong><br /><strong>Ħajr ...</strong><br />Ħajr lil dawk kollha li ħallew messaġġi ta' xewqat sbieħ fuq il-blogg, lil oħrajn li bagħtu l-emails jew telefonati; inklużi dawk li avżawni li beda perjodu ta' ljieli bla rqad. Mhix ħaġa ġdida l-iljieli bla rqad, imma dawn <em>huma </em>ljieli ġodda.<br /><br /><br /><br /><br /><strong>L-appartament ta' ħdejn il-wied</strong><br />Tibda ddur il-kmamar ta' l-appartament fejn sa ftit inqas minn sena ilu kont tgħix waħdek u tibda tara l-istampi quddiem għajnejk: l-appartament tiela' ftit ftit, l-appartament ġebel u saqaf, l-appartament mibni u lest, l-appartament vojt, l-appartament jimtela bil-biċċiet, l-appartament mimli, l-appartament tiegħek, l-appartament tiegħek u ta' xiħadd ieħor, u issa, l-appartament li fih hemm ħlejqa li tiddependi minnek. F'temp ta' ftit xhur dan l-appartament invadewh tnejn min-nies li sabu posthom, sorġew u biħsiebhom jibqgħu hawn.<br /><br /><br /><strong>It-tfal jiġu bil-vapuri</strong><br />Għadhom jeżistu dawk il-kartolini li wieħed jibgħat fl-okkażjoni tat-twelid ta' tarbija, bl-istampa taċ-ċikonja ġġorr tarbija f'maktur imdendel ma' munqarha. Għandi memorja vaga ħafna ta' ommi mimduda fuq is-sodda f'ġurnata sajfija wara nofsinhar meta kienet tkun tridni norqod bilfors u ma kien jirnexxili b'xejn. Darba jfettilli nistaqsiha kif jiġu t-tfal u, naturalment, ommi kienet pronta tweġibni li t-tfal jiġu bil-vapuri. Anzi, niftakarha tgħidli li l-Bambin jibgħat it-tfal ġo vapuri sbieħ u mbagħad il-ġenituri jmorru l-port tal-Marsa jistennewhom hemmhekk. Ix-xbieha taċ-ċikonja qatt ma feġġet f'moħħi. Dan l-aħħar kont qed nerġa' nġedded din il-memorja u ntbaħt li f'pajjiż b'port naturali li kulħadd jiftaħar bih, f'pajjiż fejn għal snin twal is-sibi kien l-unika industrija, f'pajjiż li huwa gżira, jagħmel ħafna aktar sens li t-tfal jiġu bil-vapuri milli jinġarru miċ-ċikonja, anki għaliex x'aktarx iċ-ċikonja kienet tispiċċa ħażin.<br /><br /><br /><strong>Kotba</strong><br />Dawk li jafuni sewwa ġieli semgħuni ngħid li qabel għalaqt is-sittax-il sena qatt ma kont qrajt ktieb ħlief <em>A Christmas Carol</em> ta' Charles Dickens.<br /><br /><em>Marley was dead: to begin with. There is no doubt whatever about that. The register of his burial was signed by the clergyman, the clerk, the undertaker, adn the chief mourner. Scrooge signed it: and Scrooge's name was good upon 'Change, for anything he chose to put his hand to. Old Marley was as dead as a door-nail. Mind! I don't mean to say that I know, of my own knowledge, what there is particularly dead about a door-nail. I might have been inclined, myself, to regard a coffin-nail as the deadest piece of ironmongery in the trade. But the wisdom of our ancestors is in the simile; and my unhallowed hands shall not disturb it, or the Country's done for. You will therefore permit me to repeat, emphatically, that Marley was as dead as a door-nail.</em><br /><em></em><br />Bħalissa għandi quddiemi l-ewwel kopja mill-ħafna li għandi ta' dan il-ktieb, edizzjoni ta' JM Dent Co Ltd, fis-sensiela The Kings Treauries of Literature, b'illustrazzjonijiet ta' CE Brock. X'aktarx li kienet tathieli oħti Carmen.<br /><br />Imma ħafna inqas jafu li xi ftit tas-snin ilu xtrajt il-kotba kollha ta' Beatrix Potter. Mid-dehra l-effett kolonjalista ħakimni ftit tard. Jew inkella bdejt ngħix it-tieni tfulija; jew bdejt ngħix dik it-tfulija li qatt m'għext qabel għax il-kotba ma kontx inħobbhom. U issa, jkolli nammetti li, ġieli nintilef fil-karattri ta' Squirrel Nutkin, Benjamin Buddy, Jeremy Fisher, Mrs Tittlemouse u Timmy Tiptoes fost oħrajn.<br /><p align="left"><a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/peter_rabbit.jpg"><img style="margin: 0px 10px 10px 0px; float: left;" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/peter_rabbit.jpg" border="0" height="265" width="209" /></a>Il-karattru ta' <a href="http://www.peterrabbit.com/">Peter Rabbit</a> (li żgur li kellu influwenza fuqi meta ħloqt il-karattru ta' Pietru l-Fenek fil-ktieb ta' <a href="http://www.immanuelmifsud.com/sartmlt.html">stejjer għat-tfal</a> li ħareġ xi snin ilu) niftakru mpinġi fuq platt tal-plastik li xiħadd kien tani meta kont għadni ta' l-idejn. Niftakar il-fenek u x'aktarx li kienet din l-istampa fuq ix-xellug. </p><p align="left">Dan l-aħħar il-jum sirt nispiċċah bi storja meħuda mis-sensiela ta' Peter Rabbit:</p><p align="left"><em>Once upon a time there were four little Rabbits, and their names were - Flopsy, Mopsy, Cotton-tail, and Peter. They lived with their Mother in a sand-bank, underneath the root of a very big fir-tree.</em></p><p align="left"><em></em></p><p align="left">U la qegħdin nitkellmu fuq il-kotba, din il-ġimgħa ħareġ il-ktieb <em>Il<a href="http://www.maltamedia.com/news/2005/oa/article_10538.shtml">-Linja l-Ħadra</a></em><a href="http://www.maltamedia.com/news/2005/oa/article_10538.shtml"> ta' Clare Azzopardi</a>. Għal min irid jixtarr 'il fejn sejra l-letteratura tal-Blata, dan il-ktieb huwa obbligatorju. </p><p align="left"></p><p align="left"></p><p align="left"><a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/hibernians-eurocup06.jpg"><strong><img style="margin: 0px 10px 10px 0px; float: left;" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/hibernians-eurocup06.jpg" border="0" height="158" width="234" /></strong></a></p><p align="left"><strong>Il-ballun abjad u iswed...</strong></p><p align="left">Għada jagħlaq is-siparju fuq it-tazza tad-dinja. Ngħid għalija ili ħafna li tlift l-interess. X'aktarx għax qatt daqs din is-sena ma ddiżgustajt ruħi biċ-ċeremonjal pazzesk tal-bnadar jittajru mit-twieqi tal-karozzi, mill-galleriji, mill-bjut u naħseb li anki mill-ispeedboats. Frankament inħossni nistħi. Biss ħadt ferħa l-bieraħ li <a href="http://www.hibernians.com.mt">dawn </a>ħadu <a href="http://www.maltafootball.com/news1.shtml">l-ewwel unur ta' l-istaġun</a>. Awguri u xewqat sbieħ!</p>Unknownnoreply@blogger.com4tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1151783220451959162006-07-01T12:13:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.368-07:00L-Imnarja<strong>Il-lallu, fl-aħħar!</strong><br />Kolja fl-aħħar iltqajna! Konna ilna ħafna nistennewk jien u ommok u fl-aħħar tfaċċajt meta ma konniex qed nistennewk. Kellek tibgħat tgħidilna li ġej ... hekk ftehimna ... imma mid-dehra ta' rasek int ukoll! Insomma, issa l-aqwa li qiegħed hawn, u għalija, flok żmien il-qtil, l-Imnarja żmien it-twelid u l-ħajja.<br /><br /><br /><strong>Pariri</strong><br />Hemm skoss pariri li nixtieq nagħtik, Kolja, sbejjaħ. Imma x'jiswa? Missieri kien tani ħafna imma ftit minnhom ħadt. Jien u nqaċċatlek il-kurdun ħassejtni responsabbli: kont qed naqtgħek darba għal dejjem minn ma' ommok, kont qed nagħmel dak li kelli nagħmel, kont qed nagħtik l-aħħar imbutattura lejn id-dinja.<br /><br />Inħares lejk xi kultant meta tkun mitluf fid-dinja tiegħek li ma teżistix, u narak tinħasad kull ħin bla waqt. Il-qabla tan-nuċċali rqiq qaltli li dak kollu effett tal-ħasda li ħadt malli temmejt il-vjaġġ fil-kapsula. Ma nagħtikx tort li nħsadt daqshekk, għax ħa ngħiduha kif inhi, ma nafx hux lant li tterraq fuq dal-globu. Imma se nieqaf hawn: għamilt wegħda lili nnifsi li l-valenu li xrobt jien ma ngħaddihulekx. (Anki jekk x'aktarx għad jgħaddihulek ħaddieħor.)<br /><br /><br /><strong>Xebh</strong><br />Ma' xiex naqbad inxebbhek? Ma' warda? Ma' għasfur li għad irid jagħmel l-ewwel titjira bi ġwenħajh? Ma' mewġa żgħira li taraha ġejja lejk bil-kalma, li tasal fejnek, tmissek u ċċaqilqek bil-ħlewwa? Ma' xiex naqbad inxebbhek?<br /><br /><br /><a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/P1010073.jpg"><img style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; CURSOR: hand" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/P1010073.jpg" border="0" /></a><br /><br /><strong></strong><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong></strong><br /><strong>Nintilef</strong><br />Kemm int żgħir, Madonna! :-) U minkejja daċ-ċokon u l-kobor esaġerat tiegħi, inħossni nintilef fik, Kolja. Nerġa' nġib quddiem għajnejja l-ewwel xbieha diġitali tiegħek li rajt: ċappa, żliġa b'ponta fin-nofs tħabbat bis-saħħa kollha. Dakinhar rajtek iddeformat u abjad u iswed. U issa, int u tixher ma' wiċċi, narak roża u l-forma tixbah perfettament lil dik li għandna aħna. U nħossni nintilef, Kolja, nintilef fik.<br /><br /><br /><strong>Ħornijiet</strong><br />Le mhux għalik qegħdin ipaqpqu hemm barra; mhux biex jagħtuk merħba llum li ġejt fid-dar tiegħek. Tilfu l-Ingliżi xi siegħa ilu. Tippruvax tifhem, il-bluha m'għandekx tifhimha imma tidħaq biha.<br /><br />Upps, ksirt il-wegħda li ma ngħaddilekx veleni...<br /><br /><br /><strong>Il-qabla tal-malju oħxon</strong><br />Il-qabla tal-malju oħxon qaltli: ara, sur Immanuel, dan l-isbaħ poeżija li għamilt. Imma int mintix poeżija, Kolja. Il-poeżiji mimlijin spirtu imma ma tmisshomx. Ma tistax tmisshom anki jekk imissuk huma. Ara lilek, nista' mmissek, u xi darba, Kolja, għad ninżlu fl-ilma u narak tieħu gost. Il-poeżija ma tagħtix gost, tagħti pjaċir mgħarraq fin-niket.Unknownnoreply@blogger.com19tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1149673248223018392006-06-07T02:39:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.295-07:00Wara Jacques u l-bqija<a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/arblu2.jpg"><img style="DISPLAY: block; MARGIN: 0px auto 10px; CURSOR: hand; TEXT-ALIGN: center" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/400/arblu2.jpg" border="0" /></a>Unknownnoreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1149247070429770342006-06-02T03:46:00.000-07:002006-10-16T13:26:40.163-07:00ĠunjuXi ġmiel! Ġunju beda bit-tfaqqigħ tas-sajjetti, ir-ragħad u l-beraq.<br /><br /><strong>Ġunju tar-Repubblika</strong><br />Fl-Italja jiċċelebraw il-festa tar-Repubblika bi sfilata militari, b'madwar sebat elef suldat jimmarċjaw fil-Fori Imperiali. Il-marċ għall-glorja tar-Repubblika.<br /><br />Ir-Repubblika ta' Malta wkoll għandha festa x'tiċċelebra f'Ġunju. Bħalma saret moda dan l-aħħar, il-ġurnata tfisser maratona ta' ġbir għall-Partit. Min jaf kemm kienu se jistadu liri mill-but Wenzu Dyer, Guzeppi Bajada, Leli Attard u Karmnu Abela kieku l-ixkubetti Ingliżi ma taqqbuhomx?<br /><br />Għal dawk li ma jridux joħorġu l-ħbub għall-bwiet ħoxnin tal-Partit, u forsi jinsabu mħassba li r-Repubblika qiegħda timtela bil-ġrieden suwed, il-Lemin qed jorganizza dimostrazzjoni kontra l-immigrazzjoni illegali fl-istess inħawi fejn inġibed il-grillu fuq id-dimostranti li kienu qegħdin imutu bil-ġuħ.<br /><br /><br /><strong>Rule Britannia! Britannia rule the waves</strong><br />Hemm Ġunju tal-ballun kull erba' snin. Ma tistax ma tintebaħx. Int u dieħel l-isptar San Luqa tiltaqa' ma' xwejjaħ ibigħ il-bnadar tat-tliet kuluri: aħdar-abjad-aħmar vs ikħal-abjad-aħmar. L-istess mistħija terġa' tfiġġ. L-armaturi tal-ħwienet tal-ħwejjeġ, it-tilari fuq il-monti ... kullimkien jerħi l-iskiżofrenija tar-Repubblika Maltija.<br /><br />Qegħdin ibassru li l-Ingilterra se tirbaħ il-kampjonat dinji. Min jaf kemm hawn min diġà qed ilesti l-ħornijiet u s-suffarelli.<br /><br /><br /><strong>B'dedika lil dawn ir-repubblikani</strong><br /><span style="font-size:78%;">(mill-innu ta' James Thomson (1700-1748)</span><br /><br />The Muses, still with freedom found,<br />Shall to thy happy coast repair:<br />Blest isle! with matchless beauty crowned,<br />And manly hearts to guard the fair.<br /><br /><br />Xi ġmiel! Ġunju beda bit-tfaqqigħ tas-sajjetti, ir-ragħad u l-beraq.Unknownnoreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1148681033828359292006-05-26T15:01:00.000-07:002006-10-16T13:26:39.897-07:00Bla kummenti<div align="center"><a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/badgehib.png"><img style="DISPLAY: block; MARGIN: 0px auto 10px; CURSOR: hand; TEXT-ALIGN: center" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/400/badgehib.png" border="0" /></a><br /><strong>B'tislija speċjali lil </strong><a href="http://xifer.blogspot.com"><strong>dan </strong></a><strong>il-ħabib tiegħi.</strong></div>Unknownnoreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1147886217866099282006-05-17T10:11:00.000-07:002006-10-16T13:26:39.829-07:00Messaġġ ieħor lil KoljaAħna għadna qegħdin nistennew, Kol. Issa nimmaġina li bdejt toqrob sew. Imma qed nibża' li se tasal tard u lil Ġużeppi ta' Pawla ma tilħqux. Imma m'hemmx x'tagħmel. L-aħħar telefonata li rċevejt ma tantx kienet tajba. Forsi ...<br /><br />Isma', lestejnielek il-kamra fejn se toqgħod. Xummiema. Naħseb li għandek spazju biżżejjed għalik u naħseb li togħġbok. <br /><br />Imma moħħi mhux hawn. Kien messni ktibtlek qabel, veru. Ikkumpatini. Jiġri x'jiġri aħna nkunu qegħdin nistennewk u la narawk inxejrulek ħalli tinduna bina mill-ewwel.Unknownnoreply@blogger.com3tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1146094192542319262006-04-26T15:21:00.000-07:002006-10-16T13:26:39.727-07:00Popiol i Diament (2)<a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/127_2766.jpg"><img style="FLOAT: right; MARGIN: 0px 0px 10px 10px; CURSOR: hand" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/400/127_2766.jpg" border="0" /></a><br /><em>... inkomplu mal-bieraħtlura ...</em><br /><br />Il-Ġimgħa l-Kbira. Ġesu' jmut mingħajr ħafna kuluri f'Varsavja. Ma nafx kif daħħluni minn bieb fis-sagristija tal-knisja ta' Sant'Anna u sibt ruħi fuq il-presbiterju. Maġenbi qassis ta' xi tmienja u għoxrin sena. Kulħadd għarkobbtejh. Kulħadd jitlob. Anki f'Varsavja jirrenjaw is-skiet u l-ġabra. Folla kbira ħafna timmedita l-mewta f'eta' żgħira ta' Ġesu'. Imbagħad jitfaċċa salib kbir ħafna ta' l-injam u tibda l-via sacra mat-toroq ta' Varsavja l-qadima. U l-folla tikber ma' kull kantuniera. L-istess il-kesħa. Il-folla timxi tgħaġġel wara s-salib.<br /><br />Kważi kulħadd jimbotta u għaddej għal alla tiegħu. Hemm dat-turist Malti li moħħu biex jiġbed ir-ritratti. Ma tantx jidher li hu kredenti. Moħħu fil-kamra tar-ritratti mhux fil-ġrajja li qed tiġi ċċelebrata. Il-forzi ta' l-ordni jħeġġuk tgħaġġel jew iżżul min-nofs. Anki fil-mument sagru l-uniformi li titfaċċa quddiemi nħossha ddardarni. Allerġiku għall-uniformijiet tal-forzi ta' l-ordni, hi x'inhi l-okkażjoni. Fi Plac Zamkowy, taħt il-kolonna tas-sultan Zygmunt III, il-folla tieqaf tisma' b'attenzjoni kbira dak li jrid jgħidilhom iċ-ċelebrant. Qaluli li fl-imgħoddi, fiż-żminijiet il-Ħomor, dad-diskors kien ikun politiku ħafna, għax fil-Polonja l-politika u r-reliġjoni jimxu id f'id.<br /><a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/127_2767.jpg"><img style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; CURSOR: hand" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/127_2767.jpg" border="0" /></a><br />Ġesu' jmut mingħajr ħafna kuluri: mingħajr vari tal-kartapesta merfugħa mill-godlin tar-raħal; mingħajr irġiel jieħdu ego-trip libsin ta' ċenturjuni u Pilati; mingħajr ktajjen marbuta mas-saqajn; mingħajr wegħdi u drammi tal-passjoni.<br /><br />Mingħajr marċi funebri. Lanqas <a href="http://www.virtualsheetmusic.com/MIDI/Chopin/FMarch/01Lento.mid?PHPSESSID=6173fcde2971958ed16ca24f45f3f897">dak ta' Chopin </a>ma jdoqqu.<br /><br />Kollox fis-skiet u fil-ġabra. Bħal dejjem. Bħas-soltu. Bħalma tgħallmet din l-art. Kollox fis-skiet. Kollox fil-ġabra.<br /><br />Il-passjoni tindaqq xi mkien ieħor mhux fit-toroq ...<br /><br /><br /><strong>Fid-Dar ta' Nina Czerkies</strong><br /><br />Pereżempju hawn. Nina Czerkies attriċi Ukrajna. Ir-repertorju tagħha vast. L-istess bħat-talenti tagħha. L-istess bħal ġmielha minkejja t-tikmix jivjaġġa ma' wiċċha. L-appartament tagħha fil-qalba ta' Varsavja jbaqbaq bil-pittura u bil-mużika fuq il-vjolinċell ta' binha Ignacy hu u jistudja partitura fil-kamra ta' ġewwa nett. Bis-saħħa ta' żewġha t-tazza tal-vodka terġa' timtela mal-mument li tiżvojta. Nina taqbad il-kitarra u tibda tkanta l-kanzunetti tagħha fuq kliem ta' Aleksandr Sergeevich Pushkin. Għal mument titfaċċa bintha ta' ħdax-il sena b'manuskritt mimli poeżiji oriġinali, imma wara ftit titlaq lura tara t-televixin. Fil-kamra tal-pjanu nintefa' fuq sufan aħdar u Nina, akkumpanjata fuq il-pjanu minn żewġha, tkompli l-kunċert ad hoc.<br /><br />Barra hemm il-kesħa. Xi l-ħdax ta' billejl Ignacy jitlobni naqralu 'Ftit Weraq minn Varsavja' u jirrekordjaha fuq mp3. Ħallejt ftit versi rrekordjati f'apparament xi mkien f'Varsavja. Aħna u nsuqu lura lejn id-distrett ta' Praga nieqfu quddiem uffiċċju tal-posta fi Triq l-Eġittu, l-istess uffiċċju li Kieslowski uża għas-Sitt Kmandament tad-Dekalogu tiegħu. Ninżlu mill-karozza u nittawlu fid-dlam minn ġol-bieb tal-ħġieġ.<br /><br /><br /><em>Fl-ajruport ta' Frankfurt inħares lejn l-uċuħ ta' ħuti jistennew bla sabar l-ajruplan lejn il-Blata. Nirrealizza li f'temp ta' ħames sigħat se nkun meddejt riġlejja fuq tliet artijiet differenti. Bħal dejjem l-ajruplan jiżgiċċa l-Blata qabel jintelaq ħelu ħelu għal fuqha. Nirrealizza li qed nagħlaq kapitlu - kapitolett - ieħor u nistaqsi l-għala dan kollu. "Stajt tlajt s'Għawdex, baħnan, kienet tiġik orħos. Stajt mort weekend break f'waħda mil-lukandi five star fil-gżira ta' Kalipso. Stajt mort tħuf fil-widien, tilgħaq ftit ix-xemx qabel titqawwa. Stajt mort tikteb dwar ir-rebbiegħa Mediterranja. Minflok mort fil-griż, tistordi tqatta' għaxart ijiem tisma' lingwa stramba daqs ma nafx xiex, tiġri minn appartament għal ieħor ta' nies barranin li ma tafhomx minn Adam u li nsewk mal-mument li wassluk lura lejn fejn qgħadt. Kont tieħu gost tiltaqa' ma' sħabek l-emigranti li ġew itaffu ftit in-nostalġija; kont tintefa' quddiem San Ġwann tgerger kontra l-Gvern, tieħu birra jew Kinnie, u barra bid-daqq. Minflok mort iżżur l-oqbra tal-mejtin li dejjem toħlom bihom u taqra l-istejjer tat-tbatija. Hekk sew! Biex ma nsemmux li ħallejt lil min jistenna lejl u nhar. Ikber ftit, baħnan, dal-ġiri x'għadek tridu?"</em><br /><em></em><br /><em></em><br />Imbagħad jisbaħ il-jum ta' wara. Għadni bl-istampi griżi quddiem għajnejja. Wajda: <em><a href="http://www.wajda.pl/en/filmy/film03.html">Popiol i Diament</a></em>. Fid-disgħa ta' filgħodu. U <em><a href="http://www.wajda.pl/en/filmy/film20.html">Czlowiek z Marmuru</a></em>. Terġa' titfaċċa Nowa Huta.<br /><br /><em>Ikber ftit, baħnan, dal-ġiri x'għadek tridu?</em>Unknownnoreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-20742297.post-1145918456963154302006-04-24T14:14:00.000-07:002006-10-16T13:26:39.647-07:00Popiol i Diament<a href="http://www.immanuelmifsud.com/kmmlt.html">Hawnhekk </a>hawn l-impressjonijiet tiegħi, l-ewwel impressjonijiet tiegħi, ta' l-art ta' l-irmied u d-djamanti. Dak inhar, jiġifieri 2002, qajla kont noħlom li ftit snin wara kelli nerġa' nżur din l-art bi storja hekk imqallba u kbira. Kelli appuntament li did-darba żammejtu. Fiċ-ċimiterju ta' Powaski, f'Varsavja, hemm dan il-qabar griż.<br /><br />Nimmaġina li x-xemgħa li xgħelt ilha li nħliet issa. <a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/128_2852.jpg"><img style="FLOAT: left; MARGIN: 0px 10px 10px 0px; CURSOR: hand" height="153" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/128_2852.jpg" width="240" border="0" /></a>Mhux minħabba x-xita fitta li baqgħet nieżla għal jiem sħaħ, imma għax iż-żmien jaħli x-xemgħat ukoll bħalma jaħlilek ħajtek u jtemmha. Id-diskors dwar il-mewt huwa prominenti ħafna f'din l-art. Il-mewt tal-Polonja, jew aħjar il-qtil tagħha grazzi għall-okkupazzjoni Nazista u l-liberazzjoni li waslet tard mill-Armata l-Ħamra, għadu fuq fomm ħafna nies li titkellem magħhom fis-salotti kollha kotba u ritratti ta' Wojtyla fl-aqwa tiegħu. Il-mewt ta' Wojtyla nnifsu. Il-qtil tal-Polonja mill-Partit tal-Ħaddiema Pollakki (sive Il-Partit Komunista), mill-Unjoni Sovjetika ta' Stalin u l-bqija. Il-Pollakki għadhom jitkellmu fuq dan kollu.<br /><br />Fil-pjazza ewlenija tal-parti l-qadima ta' Varsavja poġġejna bilqiegħda nilagħqu ġelat nhar Sibt il-Għid wara nofsinhar. Il-mara bjonda, armla bi tliet ulied, qaltli li ħadd ma bata daqs il-poplu tagħha. "Ħares," qaltli hi u ġġerri ħarsitha mal-ħitan li jdawru l-misraħ, "Varsavja ġġarrfet kollha u ara, Varsavja reġgħet qamet fuq saqajha: b'ħafna tbatija u b'determinazzjoni kbira." Għiditlha li kien hemm pajjiżi oħrajn li ġġarrfu u reġgħu tqajmu imma ... mur fehemha ... dan hu l-pajjiż tat-tbatija u l-identita' kollettiva tiegħu tistrieħ fuq it-tbatija, u jekk il-kliem ma jaqax fuq it-tbatija, allura l-kliem hu vojt u fieragħ.<br /><br /><br /><strong>Mill-ġdid lejn Nowa Huta</strong><br /><a href="http://www.nowahuta.info/index.shtml">F'Nowa Huta</a>, nhar il-Ġimgħa l-Kbira filgħodu, bix-xita ddejqek. Hemm xi 2 km bejn il-Pjazza Ewlenija u l-fabbrika ta' l-azzar fil-quċċata, Huta im. Sendzimira (qabel imsemmija għal Lenin). Mal-ġnub, aktar ma toqrob lejn il-fabbrika, tara l-ħdura u l-ilma.<br /><br />Int u nieżel lura lejn il-pjazza l-kbira fejn it-tramm idur ċirku fin-nofs fi triqtu lura lejn Krakovja l-antika bil-korvu jgħajjat b'ħanġra daqsiex, tiltaqa' mal-Knisja tal-Madonna ta' Czestochowa.<a href="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/1600/127_2759.jpg"><img style="FLOAT: right; MARGIN: 0px 0px 10px 10px; CURSOR: hand" height="199" alt="" src="http://photos1.blogger.com/blogger/7953/235/320/127_2759.jpg" width="270" border="0" /></a> Dakinhar, waqt li stennew lil Kristu jmut b'dirgħajh imberrħa, ġewni f'moħħi dawn il-versi ta' <a href="http://www.poets.org/poet.php/prmPID/109">Thom Gunn</a>:<br /><br /><em><span style="font-size:85%;">I turn, hardly enlightened, from the chapel</span></em><br /><em><span style="font-size:85%;">To the dim interior of the church instead,</span></em><br /><em><span style="font-size:85%;">In which there kneel already several people,</span></em><br /><em><span style="font-size:85%;">Mostly old women: each head closeted</span></em><br /><em><span style="font-size:85%;">In tiny fists holds comfort as it can.</span></em><br /><em><span style="font-size:85%;"></span></em><br /><em><span style="font-size:85%;">- "In Santa Maria del Popolo"</span></em><br /><br />Tidħol, tbill subgħajk fil-fonti ta' l-ilma mbierek, trodd is-salib, tinżel għarkobbtejk jew tistenna fil-kju ħa tqerr dnubietek, tħares lejn il-kwadru tal-Madonna, tħares lejn il-kurċifiss, u fis-skiet u fil-ġabra titlob. Fis-skiet u fil-ġabra. F'din il-belt Komunista jispikkaw is-skiet u l-ġabra.<br /><br />Imbagħad taqbad it-tramm numru erbgħa, lura lejn iċ-ċentru ta' Krakovja, tixtri s-suvenirs ta' l-injam: il-kavallier fuq iż-żiemel li jinżel ir-rampa waħdu, il-ferroviji ċkejkna bir-roti jduru, is-sħaħar ...<br /><br /><br /><strong>Intercity</strong><br />Il-vjaġġ bl-<a href="http://www.intercity.pl/main">Intercity </a>bejn Krakovja u Varsavja jieħu xi tliet sigħat. Fil-vagun għall-pejjiepa niltaqa' ma' tliet irġiel oħrajn, idaħħnu sigarett wara ieħor bit-twieqi u l-bieb tal-kompartiment magħluqa. Naħlef li ma nerġax nivjaġġa f'vagun fejn hu permess it-tipjip. Dak tar-rokna qed iqalleb rivista soft-porn u jitbissem bħal imġewwaħ quddiem gabarre' mimli ikel bnin, ta' quddiemi qed jaqra artiklu dwar l-ewwel anniversarju mill-mewt ta' Wojtyla, ta' maġenbi l-ħin kollu jilgħab biċ-ċellulari. Il-waiter jgħaddi b'karretta u jagħtina kafe' u ċikkulata bix-xewqat sbieħ ta' l-Intercity.<br /><br />Diffiċli nemmen il-kumbinazzjonijiet, imma erba' snin ilu, fuq l-istess vjaġġ, xiħadd minn Għawdex bagħatli messaġġ biex jara kif jien. Xi siegħa tren 'il bogħod minn Krakovja, l-istess xiħadd jibgħatli messaġġ biex jara kif jien. Qisu xi mument Kieslowskjan dan ... wara kollox, qegħdin il-Polonja.<br /><br /><br /><strong>In-nies l-oħra<br /></strong>Ftit qabel <a href="http://www.maltamedia.net/pjm/2006/04/esarja.shtml">Pierre </a>kien qed jippassiġġa fl-istess toroq. Varsavja. Bħalma ħafna Maltin, għallinqas dawk ta' epoka oħra, kienu jgħaddu għand Cordina għal kafe' u pasta kull darba li jidħlu l-Belt, tkun Varsavja tgħaddi għand <a href="http://www.virtualtourist.com/travel/Europe/Poland/Wojewodztwo_Mazowieckie/Warsaw-468976/Restaurants-Warsaw-Blikle_Cafe-BR-1.html">Cafe Blikle</a>. Għal min se jżur Varsavja: ixtri pasti u kejkijiet kemm trid meta tgħaddi għand Blikle, imma tmurx tiekol għandu l-għada ta' l-Għid. Għamilna lment u offrielna platt ieħor; minflok, tlaqna 'l barra.<br /><br />U komplejt nisma' r-rakkonti tat-tbatija. U komplejt nittanta nifhem huwiex xi sindromu Pollakk dan. Ir-risposta ħadtha mingħand Malwyna. Malwyna telqet mill-Polonja (il-verb li użat kien 'ħrabt') meta kellha sittax-il sena. Ġisimha taha ħafna opportunitajiet. Biss biss <a href="http://www.lipaugmentation.com/">ħaxxnet xufftejha</a> ħa tkun sexy. Illum, dawn iż-żewġ xoffiet mimlija silikon (jew x'inhu) saru donnhom żewġ zalzettiet bojod li ħadd ma jaf ikewwes daqs il-Pollakki. Imma Malwyna mara sexy: bjonda, twila u mġissma. Ħadmet ta' mudella: Montecarlo, Milan, Pariġi ... il-krema ... b'xi mawra 'l hemm u 'l hawn lejn New York u dawk l-inħawi. Bilqiegħda fil-pjazza tas-suq ta' Kazimierz Dolny, fuq mejda fil-pub U Radka, Malwyna tgħidli li m'hawnx nies imdejqa aktar mill-Pollakki. "Hawn m'hawn xejn ħlief nies imdejqa. Kollox imdejjaq: ibda mill-irġiel irejħu l-vodka u spiċċa fit-temp griż u dejjem ċlampu." Malwyna daret id-dinja u fl-irġiel tifhem sew: raġel Pollakk jibdel il-mara ma' flixkun Zubrovka; raġel Taljan aħarbu ... kliemu ffjurit u dak t'hemm isfel dejjem irid; raġel Skandinavu ... ħmm forsi dawn l-aħjar. Tgħidli li l-Polonja mdejqa kienet u mdejqa tibqa', ma temminx li taħt <a href="http://www.kirjasto.sci.fi/andrzeje.htm">l-irmied hemm id-djamanti</a>.<br /><br />Fit-tarf ta' Varsavja, fi blokk griż li jwerrċek ta' appartamenti b'arkitettura maħsuba biex tissodisfa l-istint estetiku tal-bniedem, jgħix it-Tabib Krzysztof Schreyer. Ċempilli filgħodu u stidinni għandu. Qalli li jqis lil Malta bħala t-tieni pajjiż tiegħu. Għand Schreyer doqt ftit cognac mill-Moravja (u kkonfermajt li l-cognac ma nħobbux) u qgħadt inħares lejn il-kwadri li jdawru l-ħitan ta' l-appartament fil-pjan terren. Fosthom kien hemm kwadri ta' artisti Maltin li qatt ma kont smajt bihom. Schreyer dam Malta tlettax-il sena: offerta ġeneruża tal-gvern Komunista Pollakk fi żmien l-istrajk tat-tobba. Kemm dam hawn tħabbeb ma' <a href="http://www.transcript-review.org/section.cfm?id=80&lan=en">Francis Ebejer </a>u ma' nies oħrajn magħrufa sew fuq il-Blata, fosthom il-Markiż li bena l-Mystique. Schreyer fakkarni fiż-żminijiet il-koroh li dak iż-żmien kienet għaddejja minnhom il-Polonja; fakkarni fil-liġi marzjali. Weġibtu li f'Malta ż-żminijiet ma kinux sbieħ lanqas u fakkartu fil-massmeetings "għal-liberta' u għas-solidarjeta'", fix-xemgħa mixgħula fit-tieqa b'solidarjeta' ma' Solidarnosc. Qalli li jaf bihom dawk l-istejjer imma pprefera jferra' n-nostalġija għax-xatt ta' Tas-Sliema. Illum it-tabib Schreyer jittraduċi l-letteratura għall-Pollakk, fost ix-xogħlijiet l-aktar magħrufa li qaleb hemm <a href="http://www.amazon.com/gp/product/0671755064/102-1961354-5082500?v=glance&n=283155">dan</a>. Anki Schreyer għandu ritratt ta' Wojtyla fi gwarniċ tal-fidda.<br /><br />Ftit lilhinn mit-triq fejn joqgħod Schreyer tgħix il-familja numeruża ta' Mario Galdames: Ċilen ammiratur ta' <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Salvador_Allende">Salvador Allende </a>li ħarab lejn l-Ewropa u spiċċa Varsavja. Il-familja Galdames għandha sitt itfal, fosthom vjolinista, pittriċi, attur u t-tlieta l-oħra għadhom imorru l-iskola. Barra kienet nieżla x-xita imma ġewwa qgħadna naraw il-vidjow ta' l-aħħar mawra ta' Senor Galdames lejn iċ-Ċili', ix-xemx tbaskat, il-kuluri vivaċi, it-tfajliet korpulenti u x'naf jien. Fl-istudju klawstrofobiku ta' Senor Galdames m'hemmx ritratti ta' Wojtyla. Minflok hemm wieħed ta' Allende u ieħor ta' <a href="http://nobelprize.org/literature/laureates/1971/neruda-bio.html">Pablo Neruda</a>.<br /><br /><br /><br /><em>Fl-Ajruport Frederik Chopin nipprova ninża' l-malinkonija Slava ħa nħalliha warajja.</em>Unknownnoreply@blogger.com4